این کتاب در واقع شامل سه جلد و یک ضمیمه‌است. جلد اول شامل یازده فصل است. دراین جلد فروغی تاریخ فلسفه و علم را از حکمای پیش از سقراط تا دکارت و سده هفدهم میلادی به شکلی مجمع توضیح و تشریح میکند. فصل اول به حکمای پیش از سقراط مانند تالس، آنکسیمنس، هراکلیت، فیثاغورس و... می‌پردازد. فصول دوم و سوم تشریح دیدگاههای سقراط، افلاطون و ارسطو هستند. فصل سوم به بررسی ارسطو می‌پردازد. فصل چهارم دوران یونانی گری یا هلنیسم را که شامل فلسفه اپیکور، کلبی، رواقی و شکاکان است بررسی میکند. فصول هفتم و هشتم به بررسی ظهور مسیحیت و فلسفه مدرسی (اسکولاستیک) پرداخته که اندیشه‌های آباء اولیه کلیسا قبل آنسلم و آلبرت کیسر مطرح شده و شرحی مختصر از فلسفه آکوینامس آمده‌است. نکته جالب اینکه از آگوستین جز نامی اشاره‌ای به آراء او نشده‌است. فصل نهم بحث رنسانس و تجدید حیات علمی اروپاست که در فصل دهم یکی از فیلسوفان تجربی که آغاز گر تحولی مهم در علم و فلسفه باشد. به نام فرانس بیکن بررسی می‌شود. تاکید بیکن بر علوم تجربی و کسب علم به منظور کاربرد آن است. فلسفه دکارت به شکلی مفصل تر در فصل یازدهم تشریح می‌شود. بخش ضمیمه کتاب نیز ترجمه رساله دکارت به نام گفتار در روش راه بردن عقل را شامل می‌شود. مختصراً می‌توان گفت که دکارت در این رساله به روش شناسی می‌پردازد و اینکه انسان چگونه می‌توان کسب علم و دانش کند.