دیرینه مشترک تاریخی فرهنگ و تمدن ایرانی و پیوستگی آن با فرهنگ و تمدن برخی کشورهای همجوار درخور تامل است. همایش تاریخی ادبی فراق که به اهتمام موسسه فرهنگی آران در آذر ماه 1380 در ارومیه برگزار گردید، گامی در راستای تبیین زوایای مبهم و قابل تحقیق حوادث زمینه ساز افتراق تاریخی، ادبی، فرهنگی در تاریخ ایران و کشورهای همجوار در سده های اخیر بود. کتاب پیش رو که توسط محبوب طالعی گردآوری شده است، مشتمل بر 24 مقاله است که عبارتند از: بازشناسی عناصر ایرانی در زبان ترکی، آذربایجان و دین و زبان آن، ایران پیش و پس از اسلام، چکیده ای از سرزمین و سرگذشت قفقاز، تاریخ زبان دری در آذربایجان و ...