احترام به شخصیت زن که از ویژگی‌های آزادمنشی و فضایل اخلاقی و شرافت انسانی ناشی می‌شود، از دیرباز میان مردم این مرزوبوم متداول بوده است. همان‌طور که به پدر و برادر و پسر خود احترام می‌گذاشتند و حقوق آنان را رعایت می‌کردند، برای مادر و خواهر و دختر خود نیز ارج و حقوق قائل بودند. زمینه اجتماعی شاهنامهفردوسی درباره حقوق و مقام زن بر اساس واقعیات تاریخ و تمدن و فرهنگ ملت ایران بنیان یافته و نمایشگر رابطه انسانی میان زن و مرد در دوره باستان است. بی سبب نیست که در شاهنامه آن همه درباره دادگری و مردمی سخن رفته و این دادگری بی‌گمان همان ویژگی‌ای بوده که به طور یکسان بر مرد و زن اشتمال یافته است. در این کتاب ابتدا مقدمه‌ای درباره زمینه تاریخی حقوق و مقام زن در شاهنامه گفته شده است. سپس در بخش اول درباره شاهنامه آیینه تمام‌نمای حقوق و مقام زن در ایران باستان سخن گفته شده است. در بخش‌های بعدی نویسنده به ترتیب زن در دوره پیشدادیان، زن در دوره کیانیان و زن در دوره ساسانیان را بر اساس شاهنامه بررسی کرده است.