از پیشگفتار:
باور و دنیای فکری سعدی را باید از سروده ها و نوشته هایش بازجست. اما این دنیای فکری اندیشه ای یک دست را پیش روی مخاطب خود نمی گذارد. دوگانه گویی و دوگانه نویسی چتر خود را تا هر جایی از آثار سعدی که بگویی می گستراند توضیح و تاویل شایسته از همین دوگانه گویی ها میتواند در روشنگری از باور و اندیشه سعدی به یاری ما بشتابد.
او گاهی غزل می سراید و نقشمایه ای از عارف را بازی می کند. گاهی نیز در فضایی از طنز اجتماعی حکایتهای گلستان و بوستان را می نویسد و می سراید. حتا آنگاه که لازم ببیند ایفای نقشی از سیاستمدار کارکشته را در متن نصیحه الملوک به پیش می برد. سرآخر هم هزل می نویسد که از نوشته های جد او چیزی کم نمی آورد. چون در نگاه سعدی هزل همان جدی است که نویسنده واکاوی از متن و دورنمایه ی اصلی آن را به خواننده ای تیزبین وامی گذارد. دنیای ذهنی ایرانیان، دنیایی دو جهانی است که بر سویه ای از آن نیرویی آسمانی را نشانده اند تا بر سویه ی دیگری از آن نیرویی اهریمنی نقش بیافریند. چون قرار بر آن گذاشته اند که نور و ظلمت همچنان در فراخنای تاریخ به پیکار باهم ادامه دهند...