کتاب «آرامش و چالش» را هم به لحاظ مفهوم عنوان آن و هم به لحاظ محتوای متن باید بحق منعکس‌ کننده و ترسیم‌گر ابعاد مختلف حوادث سال 1362 دانست؛ سالی که امام در سرآغاز آن مسئولان را به پرهیز از اشرافی‌گرایی و خوی کاخ‌نشینی دعوت نمود و در پایان آن برخی اختلافات سلیقه‌ای تأثیرات منفی خود را حتی در ناکامی‌های جنگ جلوه‌گر ساخت. به عبارت دیگر، از یک سو «آرامش» رهایی از تهدیدات جریاناتی چون مجاهدین خلق و متحدش بنی‌صدر، بروز پدیده شوم رفاه‌طلبی را در میان مسئولان دامن زد و از سوی دیگر «چالش»های نه چندان مبنایی، بلکه صرفاً اختلاف نظرهای کارشناسانه و دیدگاهی، بهانه‌ای برای حذف مخالف فکری از حوزه قدرت توسط جناحهای رقیب گشتند.جناب آقای هاشمی‌رفسنجانی در این سال علاوه بر وظایف رسمی خود در مقام ریاست مجلس شورای اسلامی و تلاشها و فعالیتهای گسترده در پشت صحنه سیاست، مسئولیتهای جدیدی را نیز پذیرا می‌شود که از آن جمله‌اند عضویت در شورای سیاست گذاری صداوسیما، فرماندهی عملیات جنگ و ...