این فایل با فرمت Word بوده و قابل ویرایش است و همچنین آماده پرینت می باشد

خلاصه:

خلاصه پروژه

موضوع : زايلين وصنايع وابسته

تهيه كننده :

هدف از انتخاب اين موضوع :

با توجه به پيشرفت صنعت پتروشيمي درسطح جهان وروند روبه افزايش سرمايه گذاري دراين صنعت پولساز وبهينه دركشور خودمان ، برآن شدم كه پروژة پايان نامه تحصيلي خودرا درمورد اين صنعت ارزشمند بنويسم ونظر به رشته تحصيلي خودم وآشنايي تقريبي كه ازصنعت پتروشيمي داشتم اين انتخاب رامناسب تشخيص دادم وباكمك وراهنمايي هاي استادمحترم راهنما دراين امرمصمم ترگشتم .

خلاصه اي ازمطالب :

ابتدا باتوجه به زايلين به عنوان موضوع لازم بود، ابتدا توضيحي هرچند مختصردررابطه باتركيبات عالي ومشخصات ساختماني آنها وخصوصيات ابتدايي آنها دادم .

به اين ترتيب كه ابتدا تركيبات آلي معرفي شدند وتفاوتشان باتركيبات معدني ذكرشده و توضيح مختصري دررابطه بادسته هاي بزرگ تركيبات آلي ازجمله ( الكان ها ،الكن ها والكين هاوكروماتيك ها ) داده شده ودرخصوص تركيبات حلقوي ( آروماتيك ها ) توضيحات تقريباً مخصوص تري داده شده چونكه زايلين وتركيبات وابسته به آن تركيبات حلقوي ازخانواده بنزن هستند .

زايلين :

زايلين تركيب شيميايي آلي است كه بافرمول عمومي C  8H10  يا C6H4 (CH3 )2  شناخته شده است وتوليد اين ماده واستخلافهاي گوناگون آن كه عبارتند از ـ پارازايلين ، متازايلين وارتوزايلين ـ درصنايع شيميايي سابقه طولاني ندارند .

ولي باتوجه به كاربردهاي نسبتاً وسيعي كه اين ماده درصنايع پايين دستي دارد درچندسال اخير استقبال زيادي براي سرمايه گذاري درزمينه توليد زايلين دركشور صورت بگيرد كه نتيجه آن ساخت وبهره برداري ازاين واحد توليد پارازايلين درسال 1379 درمجتمع پتروشيمي بندرامام گشته است و واحدهاي پارازايلين دوم وسوم نيز درمنطقه ويژه پتروشيمي بندرامام ومنطقه عسلوويه نيز درحال ساخت مي باشند .زايلين درصنعت بيشتر با استخلافهاي معروف خودش شناخته شده اند كه يكي ازمهمترين اين استخلافها پارازايلين مي باشد ، كه ازخوراك اوليه  m  ixxy lene  دراثرتغييرات گوناگون بدست مي آيد .

 

پارزايلين ماده ارزشمندي است كه ازموارداستفادة آن درصنايع ديگر( پتروشيمي وصنايع كاربردي )

مي توان به توليد PET  ( پلي اتيلن ترفتلات ) و PTA  ( اسيد ترفتاليك ) ، توليد الياف پلي استر براي صنعت نساجي ، توليد رزين هاي جامدپلي استيلني   – حلالهاي متنوعي درصنايع شيميايي و… اشاره كرد .

دراين پروژه ابتدا به مراحل توليد پارازايلين اشارة مختصري مي شود كه درذيل صفحة ----است وسپس ( باتوجه به اينكه اكثرموارد مصرف پارازايلين دركشور ماصورت نمي گيرد ،وفقط توليد       PET  وPTA  آن هم به صورت يك پروژة درحال احداث وجود دارد ) به مراحل توليد وكاربردهاي آن در صنايع پرداخته ايم كه درادامه ---است .

پلي اتيلن ترفتالات ( P ET ) يكي ازمهمترين مواد اوليه پلي استرهاي قابل استفاده درتوليد الياف براي صنايع نساجي ، صنايع توليد فيلم هاي عكاسي وويدئويي وفيلم برداري ، توليد انواع بطري نوشابه وقوطي وظروف مورد استفاده دربسته بندي غذايي مي باشد .

مواد PET  خصوصيات ويژه ايي دارند كه به آن اشره مي شود :

1 – مقاومت نسبتاً زيادي ازخود درمقابل ضربه نشان مي دهند .

2 – درمحدوده دمايي ------ ازخود مقاومت خوبي نشان مي دهند .

3 – شفافيت بالاي آنها ازعوامل مهم جهت مصرف مي باشد .

براي توليدPET   دو روش عمده پيشنهاد شده است :

1 – botiel grade 

2 – (fiber ) film grade 

 كه هركدام ازروش هاي ذكر شده محصولات متفاوتي توليد مي شود . كه عبارتند از :

1 – botiel grade  : بطري هاي نوشابه – دارويي – آرايشي فيلم هاي عكاسي وفيلم برداري – ديسك هاي كامپيوتري و …

2 – (fiber ) film grade  : الياف مصنوعي – نخهاي قالي – نساجي – وسايل خانگي - ---كفپوش كفش – لاستيك سازي وصنايع پزشكي و …

PTA  ياهمان اسيد ترفتاليك به فرمول عمومي C 6 H4 (CooH )2  ازاكسيداسيون پارازايلين درمجاورت كاتاليت برم m n Br2  به عنوان promotor  و محصول كبالت ومنگنز دراسيد استيك بدست مي آيد . درجة خلوص اسيد ترفتاليك بستگي به ميزان ماده توليدي وابسته به نام --------------------------------------- ----- درمحصول نهايي دارد .

PTA  دردو قسمت عمده توليد مي شود .

1 – واحد CTA  :

دراين واحد دراكثر اكسيداسيون پارازايلين يا هوا درمجاورت كاتاليت هاي (    Br . mn – co )  ترفتاليك اسيد خامCTA  توليد مي شود

2 – واحد PTA  :

دراين واحد دراثر واكنش هيدروژناسيون ترفتاليك اسيد خام (   CTA )  دردرون يك راكتور ، محصول نهايي 4 CBA به پاراتولوئيك تبديل شده است ونيز درسانتريفوژها محصول فرعي پاراتولوئيك اسيد جداشده وبنابراين PTA  به عنوان محصول نهايي حاصل خواهد شد .

 
تاريخچه ايي از صنعت پتروشيمي

مواد پتروشيمي ازصنعت عظيم پتروشيمي توليد مي شوند ومواد پتروشيمي ازمواد شيميايي كه از مواد نفتي گرفته مي شوند بدست ميآيند پتروشيمي از دوكلمةپتر (نفت)وشيمي تشكيل شده است اين نعمت براي اولين بار در سال 1942 توسط عده اي از توليدكنندگان مواد شيميايي به كاربرده شد سر آغاز توليد محصولات شيميايي از هيدروكربورهاي نفتي به سال 1918-1920 باز مي گردد هر چندآمريكا از سال 1872 كربن بلاك از گاز طبيعي توليدمي شده است

اولين محصول پتروشيمي در سال 1918توليد شده است كه الكل ايزوپروپيل است كه تا قبل از آن اين مواد را از تقطير چوب بدست مي آوردند روش تهيه شده بر حسب نياز با انجام واكنش  روي مي باشد و علت توليد آن مهم اين است كه الكل ايزوپروپيل در جنگ جهاني دوم براي ساختن T-N-T استفاده مي شد.

2سال بعد از جنگ الکل ايزوپروپيل را تهيه كردندو الكل  ايزوپروپيل از پروپيلن تهيه مي شود و بعد ها فهميدن كه الكل ايزوپروپيل يك محصول پتروشيمي است چرا كه مي توان از آن به عنوان حلال ضديخ پاك كننده در بازار استفاده كرد بعضي ها معتقدند كه اولين محصول يك آلمان وبعد روسها كه آن ماده TNT بود كه درجنگ استفاده مي شد تهيه كردند وبعدها هم در سال  1918 صابون كه يك ماده پتروشيمي است را تهيه كردند . ولي از آن هنگام ناكنون ، اين صنعت شامل تحولات عظيمي بود وتنوع توليدات آن بر هزاران نوع محصول مختلف با كاربردهاي ويژه بالغ ميگردد . مصرف جهاني دارد پتروشيمي هم اينك سالانه 670 ميليون تن است كه با رشدي حدود 4 درصد پيش بيني ميشود . ميزان مصرف طي 10 سال آينده به حدود يك ميليارد تن برسد .

عمده ترين توليد كنندگان محصولات پتروشيمي كشورهاي آمريكايي ، اروپايي ، وآسيا هستند .

امروزه نقش كليدي صنعت پتروشيمي در توسعه اقتصادي كشورهاي مختلف جهان بركسي پوشيده نيست ونياز روزافزون جوامع بشري به محصولات آن توجه كشورهاي مختلف را به ايجاد كارخانه هاي توليدي وجلب سرمايه به سمت پتروشيمي معطوف داشته است درايران صنعت پتروشيمي ازسال 1343 شمسي توسط شركت ملي صنايع پتروشيمي ايران وابسته به شركت ملي نفت ايران فعاليت خودرا باتوليد :

1) كود شيميايي     2) فراورده هاي شيميايي آغاز نموده است .

 صنعت پتروشيمي بااهداف تأمين نيازهاي داخلي جلوگيري از سوختن گازهاي همراه با نفت خام صدور توليدات مازاد بر مصرف داخلي وبالاخره صرفه جويي ارزي ناشي از جايگزيني محصولات توليدي به جاي واردات به وجودآمده است . خوشبختانه به دليل وجود منابع اوليه فراوان نفت وگاز وعوامل ديگر توليد مواد پتروشيمي در ايران مورد توجه وعنايت خاصي قرار گرفته است . كشور ما پس از پشت سرگذاشتن سالهاي دفاع مقدس گسترش اين صنعت را در نظر داشته وباپايان يافتن جنگ بلافاصله به ترميم وبازسازس كارخانه هاي موجود پرداخته وطرحهاي بزرگي را به مرحله اجرا درآورده است كه ازميان طرحهاي مذكور مي توان پتروشيمي بندر امام . اراك ، اصفهان ، تبريز ، اروميه ، خراسان  و كربن اهواز رانام برد . با به اجرا درآوردن اين طرح ها توليدات پتروشيمي در ايران از 844000 تن در سال 1367 به بيش ازپانزده ميليون تن درسال 1379 خواهد رسيد پيش بيني مي شود اين رقم تاپايان سال 1381 به بيش از سي ميليون تن برسد .