بخشی از متـنِ ایـن تـحقیـق :
مقدمه
پديده‌ي خشكي :
مفهوم خشكي بايد بدانيم كه خشكي چيست و چه عواملي باعث بروز آن مي‌شود محيطهاي خشك از نظر شكل زمين ، خاك ، گونه‌هاي گياهي و جانوري ، بيلان آبي و فعاليت‌هاي انساني بسيار متنوع‌اند به همين علت نمي‌توان تعريف دقيقي بيان كرد به طور كلي خشكي پديده‌اي است كه در نتيجه كمبود باران حادث مي‌شود .اگر چه كمبود باران عامل اصلي خشكي است ولي اگر مدتي باران نبارد و شبنم موجود نباشد تا حدودي مانع از خشكي مي‌شود و ممكن است در منطقه‌اي باران باشد ولي احساس خشكي كرد كه به آن تبخير و تعرق مي‌گويند .
1/ تبخير : Evaporation
متصاعد شدن رطوبت زمين و منابع آبي را و همچنين در ايام بارندگي متصاعد شدن رطوبت از سطح گياهان را تبخير مي‌گويند .
2/ تعرق : Transpiration
به مقدار رطوبتي كه گياهان از زمين مي‌گيرند و در فضا متصاعد ميكنند تعرق گفته مي شود .
3/ تبخير و تعرق : Evopotransipiration
تبخير و تعرق باعث مي گردد كه بخشي ازميزان كل بارش توسط آن از محيط خارج شود . هر چه ميزان آن بيشتر باشد شدت نسبي خشكي بييشتر است. بنابراين نتيجه مي‌شود كه خشكي را نبايد صرفاً براساس بارندگي سنجيد بلكه بايد در چهارچوب رابطه ي بارندگي و تبخير و تعرق محاسبه كرد . تبخير و تعرق به دو عامل حرارت و باد بستگي دارد . هر چه حرارت بيشتر شود تبخير و تعرق افزايش مي‌يابد معمولاً در حالت سكون هوا تبخير و تعرق ابري اطراف گياه ايجاد مي‌نمايد كه مانع از تبخير و تعرق بيشتر مي‌شود روابط متعددي براي سنجيدن خشكي وجود دارد خشكي معمولاً تابعي از دما و بارندگي است كه شاخص خشكي penman شاخص مناسبي براي خشكي اقليمي است . و از رابطه‌ي زير به دست مي آيد .
Ai=Aridity index
بارندگي = P = Ai شاخص خشكي
تبخير و تعرق ETP
اين شاخص با در نظر گرفتن رطوبت هوا ،تشعشع خورشيد و ميزان سرعت باد محاسبه مي شود به وسيله‌ي اين شاخص مناطق خشك را به سه دسته زير تقسيم ميكنند .
1) خيلي خشك Hyper - Arid
اگر ضريب خشكي كمتر از 05/0 باشد به آن منطقه خيلي خشك اطلاق مي شود . 2/4 درصد كل زمينهاي خشك دنيا را در بر مي‌گيرد . مناطقي هستند فاقد پوشش گياهي ،ميزان بارش ساليانه .
در اين مناطق كمتر از 100 ميلي‌متر است ميزان بارش بسيار نامنظم است به طوري كه در دوره‌هاي طولاني بارندگي در حد صفر است و بعضاً درختچه‌هاي پراكنده در آن مشاهده مي‌شود و گاهاً زندگي شباني در آن مشاهده مي شود .
2) خشك Arid
ضريب خشكي بين 05/0 تا 2/0 است .
6/14 درصد كل زمينهاي خشك دنيا را در بر مي گيرد .
پوشش گياهي طبيعي به طور پراكنده وجود دارد .
كشاورزي با آبياري در آن امكان پذير است .
ميزان بارندگي 250 تا 100 ميلي‌متر است .
3) نيمه خشك Semi – Arid
ضريب خشكي بين 2/0 تا 5/0 است .
2/12 درصد كل زمينهاي خشك دنيا را در بر مي‌گيرد .
ميزان بارندگي 250 تا 400 ميلي‌متر است .
داراي پوشش گياهي درختي ،درختچه‌اي ، بوته‌اي ، علفي است .
كشاورزي در آن امكا‌ن‌پذير است دامپروري و زندگي ساكن شهري در آن ديده مي‌شود . به طور كلي اراضي دنيا جزء اراضي خشك محسوب مي‌شود .
اقاليم مناطق خشك :
ويژگي‌هاي مناطق خشك
گرماي شديد و بارندگي پراكنده و ناكافي است در واقع يك نوع ناهمگوني در آب و هوا به چشم مي‌خورد . كه در نتيجه‌ي اختلاف درجه‌ي حرارت فصل بارندگي و درجه‌ي خشكي پديد مي آيد . اقاليم مناطق خشك شامل سه دسته
1/ اقليم مديترانه‌اي Mediterranean
2/ اقليم گرمسيري ( استوايي ) Tropical
3/ اقليم قاره‌اي continental
اقليم مديترانه‌اي :
بارندگي در زمستان انجام مي‌پذيرد ، تابستان گرم و خشك است و در تابستان بارندگي وجود ندارد طول مدت خشكي متجاوز از 5 ماه است . گياهان داراي برگهاي گوشتي يا اسكلروفيلي sclerophily و داراي ريشه‌ي عميق هستند تا ضمن كاهش تعرق آب اعماق زمين را جذب كنند آتش سوزي با رعد و برق در مناطق با اقليم مديترانه‌اي وجود دارد زيرا گياهان خود قادر به زاد آوري نيستند و آتش مي گيرند و دوباره به وجود مي آيند با پراكندگي بذر كه تجديد حيات است .
اقليم گرمسيري (استوايي )
بارندگي در طول سال و هر روز متجاوز از mm100 وجود دارد در اين مناطق فصل وجود ندارد گونه‌ها اعم از پهن برگ و سوزني برگ هميشه سبز هستند در ناحيه‌ي نيمه گرمسيري باران‌هاي موسمي وجود دارد .
هر چه از مناطق استوا دورتر مي شويم فصل بارندگي كمتر مي‌شود و زمستان‌ها طولاني‌تر مي شود .
اقليم قاره‌اي
معمولاً پراكنش بارندگي در تمام طول سال يكنواخت و كم است به همين علت فصل رشد در تمام طول سال ادامه دارد .
علل خشكي :
1/ بارندگي كم 2/ باد در خشكي نقش اساسي دارد .
عوامل موثر در خشكي متعدد است .
1- طولاني شدن كمبود بارندگي به مرور يك منطقه را مي‌تواند به بيابان تبديل كند .
2- نحوه‌ي توزيع بارندگي در خشكي يك منطقه تاثير فراوان دارد به آن رژيم بارندگي مي‌گويند اگر اين توزيع در تمام طول سال حالت يكنواخت داشته باشد وضع هوا و سيماي طبيعي متفاوت خواهد بود .
3- از تابش نور خورشيد زاويه‌ي تابش اشعه‌ي خورشيد اهميت بسيار دارد در استوا اشعه‌ي خورشيد عمود به سطح زمين ميتابد و گرماي بيشتري توليد مي‌كند در نتيجه تبخير و تعرق بيشتر مي‌شود هر چه از اين منطقه به قطب شمال و جنوب نزديك شويم اشعه افقي‌تر ميتابد و گرما كمتر و تبخير و تعرق نيز كمتر مي‌شود .
4- گردش زمين به دور خورشيد نيز در ايجاد خشكي موثر است حركت زمين سبب بروز جريان‌هاي هوايي در روي كره‌ي زمين مي‌گردد كه باعث مي شود مراكز فشار هوا ريزش باران در خارج از مدار 15 تا 45 درجه‌ي شمال استوا و در خارج 20 تا 35 درجه‌ي جنوب استوا ببارد . و مناطق خشكي در اين مناطق ظاهر شود .
5- بادها باعث مي‌شود كه هواي مطلوب از روي مناطق خشك عبور كرده و بعضاً باعث بارندگي مي شوند ضمن اين كه در تبخير و تعرق نيز نقش اساسي دارند .
6- دوري از اقيانوس‌ها و درياها رطوبت هواي بالاي اقيانوس‌ها معمولاً در اقيانوس‌ها و خشكي هاي اطراف آن مي‌ريزند . و كمتر به مناطقي عميق‌تر نفوذ ميكنند .
7- وجود ارتفاعات اغلب مانع نفوذ هوا و عبور آن مي‌شود و ابرها به علت سردي مناطق كوهستاني جذب آن شده به صورت برف مي ريزند مانند سلسله جبال البرز كه رطوبت خزر را مي‌گيرد و سلسله جبال آند در آمريكاي جنوبي باعث تشكيل صحراي پاتاگوني مي‌شود سلسله جبال هيماليا در آسيا باعث تشكيل صحراي قره قوم و قزل قوم مي‌گردد .
پوشش گياهي مناطق خشك :
بسيار محدود و پراكنده است . با وجود اين داراي سه فرم گياهي زير است :
1/ گياهان يكساله با دوره‌ي رشد كوتاه Ephemerals annuals
2/ گياهان گوشتي چند ساله Succulants perennials
3/ گياهان غير گوشتي چند ساله none succulents perennials
گياهان يكساله با دوره‌ي رشد كوتاه :
اين گياهان بعد از بارندگي و مناسب شدن شرايط از نظر رطوبت حرارت و ميزان شوري بستر ظاهر مي‌شوند . و دوره‌ي زيست آن‌ها كوتاه است و در يك فصل مراحل رشد خود را انجام مي‌دهند . اين گياهان در دوران خشكسالي كه ممكن است چندين سال طول بكشد به شكل بذر زندگي ميكنند .
گياهان گوشتي چند ساله :
اين گياهان قادرند آب را در اندام‌هاي خود ذخيره كنند اين ويژگي به علت تكثير و توسعه بافت پارانشيمي ساقه و برگ‌ها و خصوصيات فيزيولوژيكي آنهاست كه ميزان تعرق كمتري دارند مانند كاكتوس‌ها .
گياهان غير گوشتي چند ساله :
اين گونه‌ها بيشترين تنوع را در ميان گونه‌هاي مناطق خشك دارا هستند و به شرايط نامساعد مقاوم هستند و شامل انواع گراس‌ها ، بوته‌ها ،درختان و درختچه‌ها مي باشند روش اين گياهان به سه شكل زير ظاهر مي شود .
1/ هميشه سبز در تمام طول سال گياه سبز و از نظر بيولو‍ژيك فعال مي باشد . مانند زيتون olea europea كهور prosopis spicigera
2/ خزان كننده در فصل خشك
كنارchirsti ziziphus spina از نظر بيولوژيكي گياه جهت جلوگيري از تبخير و تعرق در فصل خشك در خواب به سرمي‌برد و به خزان مي رود .
3/ خزان كننده در فصل سرد
اين گياهان جهت جلوگيري از يخ زدگي در زمستان خزان ميكنند مانند
اقاقيا Robinia pseudaacacea
ويژگي‌هاي گياهان خشك پسند :
گياهان مناطق خشك جهت مقابله با شرايط خشكي منطقه از نظر فيزيولوژي و مورفولوژي و سيستم فتوسنتز از خصوصيات خاصي برخوردارند كه بتوانند شرايط خشكي را تحمل كنند و در برابر آن بر دباري نشان دهند .
در زير به تعدادي از اين خصوصيات اشاره مي‌شود :
توسعه سيستم ريشه‌اي
رشد اصلي ريشه‌ها مي‌تواند به صورت عمودي ، افقي يا به هر دو صورت باشد و ارتباط زيادي به شرايط خاك منطقه دارد . نفوذ ريشه تا عمق بيش از 15 متر براي بسياري از گونه‌ها غير عادي نيست مانند گونه‌ي كهور Haloxilon , prosopis در خاكهاي كم عمق ريشه‌ها به طور افقي در زير خاك رشد ميكنند . بعضي از گونه‌هاي خشكي پسند يا خشكي گرا در پاسخ به بارندگي كم و يا درخلال دوره‌هاي تشكيل شبنم در زير سطح خاك ريشه‌هاي سطحي توليد ميكنند .
برخي از گونه‌ها زماني كه در معرض هجوم تپه‌هاي شني قرار مي گيرند توليد ريشه از ساقه‌هاي مدفون شده در زير شن نموده و حداكثر استفاده را از شرايط ايجاد شده مي‌برند مانند كلير (cappais decidva) و يا اسكبنيل calligonum بعضي از گياهان نيز داراي ريشه‌هاي غده‌اي بوده و در آن آب و مواد غذايي ذخيره ميكنند از اين گياهان كه در مناطق استوايي در معرض آتش سوزي قرار مي گيرند و زنده مي‌مانند به عنوان مثال Venoniade serterum را مي‌توان نام برد ...
بــانک جامع تــحــقــیــقـات رشتــه جغرافــــیـــا
تـوضـیـحــاتِ فـایــل :
- این فایل با فرمت word ( قابل ویرایش ) در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
- تعداد صفحات : 197
- قابل ارائه و مناسب بعنوان تحقیق کلاسی
کـلمـات کـلـیـدی : ,پديده خشكي زمین, تحقیق در مورد پديده خشكي زمین, دانلود تحقیق پديده خشكي زمین, دانلود رایگان تحقیق پديده خشكي زمین, پروژه پديده خشكي زمین, مقاله پديده خشكي زمین, مقاله در مورد پديده خشكي زمین, پروژه در مورد پديده خشكي زمین, پایان نامه پديده