فهرست صفحه
تعريف انبار 1
انواع انبارها 1
وظايف انباردار 2
كدگذاري كالاها 3
انواع روشهاي كدگذاري 4
سيستم كدينگ انبار 4
تعريف سيستم اطلاعاتي انبار ونتايج اجراي آن 5
انواع فرمهاي انبار 6
كارت انبار 6
برگ درخواست جنس از انبار 6
حواله انبار (برگ مصرف كالا ) 7
برگ درخواست خريد 7
رسيد موقت انبار 7
رسيد انبار 8
كارت حساب انبا ر 8
برگ كنترل اسناد 9
برگ درخواست تأمين كالا 9
روشهاي مختلف انبار كردن كالا 9
انبارگرداني وكنترل انبارها 9
ارزيابي موجوديهاي انبار وقيمت گذاري اقلام انبار 10
گردش فيزيكي Physical flow) 11
سيستم ارزيابي ادواري موجوديها Periodic Inventory Systen) 12
عوامل مؤثر درتكميل وارسال برگ درخواست سفارش مواد 16
حد تجديد سفارش 17
نحوه ثبت مواد صادره از انبار 17
تغيير مؤسسات و كاهش فايده صورتهاي مالي 18
گردش بهاي تمام شده 20
سيستم ارزيابي ادواري موجوديها 21
مزيتها ومعايب شناسايي ويژه 22
مزيتها ومعايب روشfifo 22
مزايا ومعايب lifo 23
مزايا ومعايب ميانگين موزون ومتحرك 24
حفاظت وايمني انبارها 24
حد تجديد سفارش 26
حداقل موجودي مواد 27
باصرفه ترين مقدار سفارش 27
با صرفه ترين مقدار سفارش 28
دفعات گردش موجودي مواد 28
كسري واضافات انبار 29
نحوه ثبت موادخريداري شده 32
نحوه ثبت مواد صادره از انبار 33
نحوه ثبت مواد برگشتي به انبار 34
تعريف انبار :
امروزه انبار د يگر حالت يك محفظه را ندارد بلكه عمليات آن زماني كافي ورضايت بخش است كه از دوجهت اطلاعاتي وفيزيكي مورد توجه قرارگيرد به طور كلي انبا رمحل وفضايي است كه يك يا چند نوع كالاي بازرگاني ،صنعتي يا مواداوليه يا فرآورده هاي مختلف كه اساس يك سيستم صحيح طبقه بندي وتنظيم مي گردد.
انواع انبارها :
انبارها از نظر فرم ساختماني به سه صورت زير مي باشند:
- انبارهاي پوشيده :
اين مكان از تمام اطراف بسته است وداراي سقف ووسايل ايمني كامل مي باشد .
- انبارهاي سرپوشيده يا هانگارد :
وظايف انباردار :
- تحويل اجناس خريداري شده ومورد نياز سازمان ، رسيدگي وبررسي طبق اسناد ومدارك اوليه.
-
كدگذاري كالاها:
تعريف وفوايد كدگذاري :
به ايجادرويه وسيستمي كه بوسيله آن اطلاعات ونشانه هاي مورد نياز از شخصي به شخص ديگر يا ازنقطه اي به نقطه ديگر به صورت خلاصه منتقل گردد كدگذاري گويند . كه به معني رمز يا نشان خاص است وجهت سهولت دركار وتقليل حجم گفته ها ونوشته ها به كار مي رود دركدگذاري ممكن است از عوامل متعددي چون رنگها، نورها ،اشكال ، اعداد ،الفبا و… يا تركيبي از آنها بهره گرفت اما مهمترين فوايد سيستم كدگذاري عبارتند از :
- جلوگيري از نوشتن جملات طويل وتوصيفي وشناسايي كردن ساده ودقيق تر كالاها .
- استاندارد كردن كالاهاوكمك به جمع آوري صحيح آمار و اطلاعات آماري ومحاسباتي .
انواع روشهاي كدگذاري :
- روش ساده با روش اعداد تركيبي .
- روش اعداد گروهي
- روش اعشاري يا روش ديوئي
- روش حروفي يا الفبايي
- روش نيمونيك يا روش استفاده از حرف اول نام كالاها
- روش مخفي
سيستم كدينگ انبار :
دراين بخش مراحل طراحي سيستم كدينگ انبار كارخانه مزبور ارائه مي‌شود. دراين سيستم كد كالاها از ده رقم تشكيل شده است . شكل زير تعريف اين ده رقم رانشان مي دهد .
ساير مشخصات نوع كالاها گروه كالا محل مصرف ماهيت كالا
تعريف سيستم اطلاعاتي انبار ونتايج اجراي آن :
منظور ازسيستم اطلاعاتي ايجاد روشي سيستماتيك ومنطقي است براي اجراي عمليات مربوط به كالاي موجود در انبار وهمچنين اعمال كنترلهاي لازم روي مراحل مختلف اين عمليات ،يا مي توان گفت كه ايجاد روشي است ،سيستماتيك ومنطقي كه امكان انجام عمليات تهيه ونگهداري جنس را ازمرحله درخواست اجناس با مرحله تهيه كامل وتحويل به مصرف كننده ميسر مي سازد .
انواع فرمهاي انبار :
متداولترين فرمهاي مورداستفاده درسيستم اطلاعاتي انبار به شرح زير مي‌باشند.
كارت انبار:
اين فرم جهت ثبت كليه نقل وانتقالات مربوط به موجودي مورد استفاده قرار مي‌گيرد وتوسط انبار دارتهيه مي شود وبراي موارد زير به كار مي رود :
الف ) ثبت مقادير ورودي وخروجي هريك از اقلام موجودي
ب ) مبناي كنترل گردش اقلام موجودي
برگ درخواست جنس از انبار:
اين فرم جهت دريافت كالا ازانبار مورد استفاده قرار مي گيرد و توسط مصرف كننده پر مي شود وداراي كاربردهايي به شرح زير است :
الف ) ذكر مشخصات ومقادير اقلام درخواستي از انبار
حواله انبار (برگ مصرف كالا ) :
اين فرم هنگام تحويل كالا به متقاضي تنظيم مي شود وتوسط انبار پر مي شود وداراي كاربردهاي زير است :
الف ) اعلام نوع ومقدار اقلام صادره از انبار جهت هريك از واحدهاي درخواست كننده.
برگ درخواست خريد :
اين فرم توسط انبار تكميل مي گردد و به منظور خريد اقلام برنامه اي يا بر اساس مصوبات شركت مورد استفاده واقع مي گردد.
رسيد موقت انبار :
اين فرم مشخص كننده اين است كه جنس به انبار رسيده وتحويل انباردار گرديده ولي به دلايلي چون نرسيدن كامل اجناس ويا بزرگ بودن محوطه ودر راه بودن بقيه ،همة آن نرسيده است ،داراي كاربردهاي زير است :
رسيد انبار:
هنگام دريافت ورسيد كالا به انبار اين فرم بمنزلة تأييد تحويل كالا به انبار بوده وتوسط انبار تنظيم مي شود وداراي كاربردهاي زير مي باشد:
الف ) اعلام وتأئيد رسيد اقلام وارده به انبار وذكر مشخصات اقلام .
گردش فيزيكي (Physical flow):
گردش فيزيكي موجوديها مي تواند به صور مختلفي صورت پذيرد در برخي از واحدهاي تجاري توليدي لازم است كه موجوديها به طور منظم گردش داشته وهمواره كالاهاي جديد وتازه در دسترس باشد مثلاً دريك كارخانه رنگ سازي ممكن است ابتدا قوطيهاي رنگ قديمي بفروش برسد واز ماندن زياد وفساد آن جلوگيري گردد بدين روش كه از اولين موجوديها اول استفاده مي شود روش اولين صادره از اولين وارده يا fifo گويند اما درمورد برخي از اقلام ديگر موجودي ،روش اولين صادره آن معمولاً از آخرين محموله وارده كه د رسطح بالا قرار گرفته است صورت مي گيرد،اما داروها يا سبزيجات يا كالاهاي زود فاسد شدني بايد ابتدا به مصرف برسد يعني كالاهاي اول وارده اول صادر مي شود . به روش اولين صادره از آخرين وارده lifo گويند . يادرصورتي كه از لحاظ تاريخ مصرف يا تركيب شيميايي كالاها ماندن آنها اشكالي پيش نياورد مي توان از روش مصرف انتخابي نيز بهره جست .