سابقه ايجاد بورس در ايران

فکر اصلی در سال 1315

تصویب در سال 1345

آغاز فعالیت 1346       

با ورود سهام بانك صنعت ومعدن و شركت نفت پارس فعاليت خود را آغاز نمود.

 

 

وضعیت فعلی

üارزش بازار: 395.028 میلیارد ریال

üتعداد شرکت های پذیرفته شده: 435

üتعداد کارگزاران: 91

üتعداد تالارها:  23

üمیانگین روزانه ارزش معاملات: 230 میلیارد ریال

üارزش بازار به GDP : 19 درصد

üابزارهای پذیرفته شده: سهام و اوراق مشارکت

ž

وضعیت فعلی

 

مزاياي سرمايه گذاري در بورس

نبود حد سرمايه مجاز    هر فردي با هر ميزان سرمايه امکان ورود به اين بازار را خواهد داشت

قابليت نقد شوندگى بالا درشرايط عادي ورود و خروج شما به اين بازار در کمتر از چند روز

بازده بالاتر                 از منابع پربازده شناخته شده در بازارهاي مشابه

تب گسترش اين بازار    به عنوان عاملي ناديدني بازار امروز ايران را فرا گرفته است

ظرفيت هاي باز موجود   ظرفيتهاي رشد فوق العاده بکر

 

مزاياي ورود به بورس براي شركتها

چرا شركتها براي حضور دراين بازار از خود علاقه نشان مي دهند ؟

 

استفاده از معافيت هاي مالياتي – حداقل 10 درصد

امكان افزايش سرمايه بسيار ساد ه تر

انتشار اوراق قرضه

به روز رساني ارزش واقعي شرکت

كسب وجهه و اعتبار

 

انواع بازارها

بازار كالا و خدمات

بازار پول

بازار سرمايه

بورس

بورس ها نیز از جمله بازارهایی است که دارایی های مختلف در آن معامله می شود، بورس ها به سه دسته تقسیم می شوند :

 

بورس کالا

بورس پول های خارجی

بورس اوراق بهادار

 

بورس کالا

بازار خرید و فروش کالاهای معین را میگویند که به طور منظم، دائم و فعال است.

در بازار معمولا کالاهای خام و مواد اولیه مورد معامله قرار میگیرد.

 از نمونه کالاهای واسطه ی این بازار میتوان مواد خام، نفت، کاکائو، ذغال سنگ و غیره نام برد.

بورس پول های خارجی ( ارز )

دراین بورس، پولهای کشورها مورد معامله قرار میگیرند.

 مانند دلار به یورو ،یورو به پوند.

 این بورس به صورت اسمی در کشور ما دایر نیست.

بورس اوراق بهادار

دراین بورس، دارایی های مالی مثل سهام، اوراق قرضه و اوراق مشارکت، مورد معامله قرار میگیرد.

 به بازار خرید فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل میشود بورس اوراق بهادار گفته میشود.

 

تعريف بازار بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار به معناي يك بازار متشكل و رسمي سرمايه است ، كه درآن سهام شركتها و اوراق مشاركت ، تحت ضوابط و مقررات خاص، مورد معامله قرارمي گيرد.

 

سهم چيست ؟

سرمايه هرشركت سهامي ، به قسمتهايي مساوي تقسيم مي شود كه به هريك از اين قسمت ها، يك سهم گفته مي شود. معمولا قيمت اسمي سهام در ايران 1000 ريال است.

سهام عادي چيست؟ سهامي که شرکت ها عرضه مي کنند وسهامداران به نسبت سهام خود،مالک شرکت مي شوند

سهام ممتاز چيست؟ سهامي که شرکت عرضه مي کند وسود آن مثلا اين طور گفته مي شود ۱۰ ٪از قيمت اسمي سهام

 

انواع بورس کدام است ؟

بورس کالا ، بورس فلزات ، بورس کشاورزي، بورس اوراق بهادار ، بورس اسناد خزانه .

دربورس افراد حقيقي و حقوقي توسط کارگزاران خود به دادوستد مي پردازند.

تامين مالي چيست ؟

تهيه منابع مالي و وجوه براي ادامه فعاليت شركت و ايجاد و راه اندازي طرح هاي توسعه و درآمدزاي اين واحدهاي اقتصادي.

 

تامين مالي عمدتا از طريق انتشار سهام ، فروش اوراق قرضه و وام و اعتبار صورت مي گيرد.

ابزارهاي ويژه تامين مالي

سهام عادي

سهام ممتاز

اوراق قرضه

اوراق مشاركت

اوراق بهادار قابل تبديل

 

اوراق مشاركت يا اوراق قرضه :

اوراقي است كه سود معين دارد و صادركننده اوراق قرضه متعهد مي شود اصل پول و سود را در تاريخ معين پرداخت كند.

 اولين شركتي كه اقدام به انتشاراوراق مشاركت در بورس كرد شركت ايران خودرو- طرح پژوپارس- با سود 19 ٪ بود.

 

سرمايه گذاري چيست ؟

منظور از سرمايه گذاري ، صرف هزينه اي مشخص به همراه پذيرفتن ريسك (احتمال خطر) مشخص يا نامشخص براي كسب سود در آينده مي باشد.

 

انواع بازار سرمايه

بازار اوليه :

                دربازاراوليه اوراق بهادار شركت ، براي اولين بار صادر                شده ودر معرض مبادله قرارمي گيرند.

بازار ثانويه :

                بازار ثانويه شامل خريداران و فروشندگان سهام و اوراق               قرضه اي است كه قبلا انتشار يافته است.

 

انواع ارزشها:

žارزش دفتري : ارزشي كه بر روي ترازنامه ثبت مي باشد.

žارزش ذاتي : ارزش يك سهم برحسب نرخ بازده سرمايه گذاري.

žارزش اسمي : ارزشي كه آن را قانون تعيين مي كند(100 تومان).

žارزش بازار : قيمت فروش سهام دربازار است.

ž

مولفه هاي اصلي بورس كدامند؟

تالاربورس

كارگزاران بورس

خريدار و فروشنده

فهرست رسمي بورس

 

تالار بورس

جايي است كه كارگزاران به خريد و فروش سهام مي پردازند كه به دو بخش تالار اصلي و تالار فرعي تقسيم ميشود.

 

همچنين براي آگاهي مردم در تالار بورس تابلويي نمايانگر قيمت لحظه اي هر سهم مي باشد.

 

تالاراصلي وتالار فرعي به چه جايي گفته ميشود؟

تالار اصلي

    تالاري است که شرکت هايي که توانسته اند خود را با قوانين سازمان بورس وفق بدهند به آنجا راه پيدا مي کنند.

تالار فرعي

    تالاري است که شرکت ها ابتدا در آن پذيرفته مي شوند ودرآن تالار آزمايش مي شوند اگر توانستند خود را با قوانين وفق دهند در تالار اصلي پذيرفته مي شوند.

كارگزاران بورس

شركت هايي هستند كه افراد براي خريد و فروش سهام بايد به آنها مراجعه كنند:

žدولتي

ž خصوصي

ž

 

درواقع كارگزاران واسطه بين سهامداران وشركت هاي حاضر در بورس مي باشند.

žتوجه : يكه راه خريد و فروش سهام مراجعه به شركت هاي كارگزاري مي باشد.

این سرمايه گذار است كه بايد با توجه به موارد خاصي كارگزار خود را انتخاب كند .

 

حجم سرمايه سرمايه گذار

تعداد مراجعه كنندگان به كارگزار

نوع شخصيت خريدار در ارتباط با كارگزار (حقيقي يا حقوقي )

رتبه كارگزار از نظر حجم خريد و فروش

 

وظايف كارگزار

 

انجام معامله

اداره حساب سرمايه گذاري اشخاص

مشاوره و راهنمايي و معرفي شركت براي پذيرش در بورس

 

معيارهاي انتخاب كارگزار

 

قابليت انجام سريع سفارش مشتري

داشتن اطلاعات مربوط و كافي

داشتن سيستم هاي اطلاعاتي و كنترلي مناسب

 

خريدار و فروشنده

 

مي توانند افراد حقيقي و حقوقي باشند.

يعني همان صاحبان سرمايه و نقدينگي ، كه مي توانند مردم عادي يا يك شركت خاص ويا حتي يك بانك خصوصي يا دولتي باشند.

 

فهرست رسمي بورس

 

شركت هايي كه قابليت معامله شدن در بورس را دارند، در اين فهرست موجود مي باشند.

 

شركت هاي سهامي عام وسهامي خاص چه شركت هايي هستند؟

به شركتهايي كه سهام آنها در دست عموم مردم باشد( 51 ٪ به بالا)و كنترل شركت نيز در دست مردم باشد سهامي عام مي گويند، مثل كليه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار.

 

چنانچه كنترل و مالكيت شركت و تصميم گيري در اختيار افراد خاص باشد ، به آن سهامي خاص مي گويند.

 

شركت هاي سرمايه گذاري چه شركت هايي هستند؟

 

شركت هاي سرمايه گذاري، آنهايي هستند كه واسطه گر مالي بوده و منابع مالي مورد نيازخود را از سهامدار يا سپرده گذار (بانكها) تهيه مي كنند.

اين شرکتها منابع مالي موردنياز براي شرکتهاي توليدي و صنعتي را فراهم مي کنند و به اصطلاح در آنها سرمايه گذاري مي کنند.

 

سهام چه شركت هايي در بورس معامله مي شود؟

 

اصولا در مواقعي كه براي آغاز يك فعاليت اقتصادي سرمايه لازم در اختيار نباشد، ميتوان با ثبت يك شركت سهامي و با مشاركت افراد ديگر اين فعاليت را آغاز نمود.

 

مرحله بعدي اعلام پذيره نويسي عمومي و جذب مابقي سرمايه شركت است .

 

 پذيرش در بورس اوراق بهادار

žشركت بايد سهامي عام باشد.

žشركت بايد داراي سهام عادي با نام و داراي حق راي باشد و 100 % بهاي اسمي آن پرداخت شده باشد.

žشركت بايد در آخرين سال مالي سود آور بوده و امكان سود آوري آن در آينده وجود داشته باشد.

žاساسنامه شركت بايد طوري تنظيم شده باشد كه به تشخيص هيئت پذيرش، حقوق سهامداران جز در آن محفوظ باشد.

ž

حداقل ضوابط و شرایط پذیرش سهام شرکت ها در سازمان بورس اوراق بهادار

برخي موارد كه باعث حذف شدن نام شركتها از بورس مي شود

 

 

مواردي از قبيل زياندهي ، عدم رعايت سياست افشاي اطلاعات مطلوب ، نبودن ميزان فعاليت و حجم داد و ستد و گردش سهام و...

 

هيات مديره شركت چيست؟

 

مجموعه 5 تا 9 نفري را كه مسئول اداره شركت هستند هيات مديره شركت مي گويند(در شركت سهامي عام). اين افراد توسط سهامداران انتخاب مي شوند.

 

سال مالي

شركت ها نيز هر سال در تاريخ معيني فعاليت هاي خود را شروع مي كنند و سود خود را پيش بيني مي كنند وسال بعد در همان زمان وضعيت شركت را از لحاظ سود و زيان و...رسيدگي ميكنند.

 

سال مالي هر شركتي ممكن است با شركت ديگر تفاوت كند. به عنوان مثال بعضي شركتها سال مالي خود را از اول فروردين شروع مي كنند و بعضي شركتها سال مالي خود را از ابتداي مهر آغاز مي كنند.

 

رياست جلسات مجمع

قانون براي مديريت جلسات مجمع عمومي مجموعه اي را در نظر گرفته است كه شامل رئيس جلسه، منشي و دو ناظر مي باشد.

 

رياست جلسه بر عهده رئيس هيئت مديره خواهد بود ، مگر اينكه در اساسنامه طور ديگري مقرر كرده باشد

 الزامي ندارد تا منشي جزو سهامداران باشد

ناظران بايد ازجمله سهام داران باشند.

 

آگهي دعوت

دعوت كتبي براي جلسات مجمع عمومي نبايد از 10 روز كمتر باشد و نيز نبايد تا بيش از 40 روز زودتر از تاريخ برگزاري جلسه به سهام داران جلسه به سها مداران ابلاغ شود

اين آگهي دعوت بايد در روزنامه كثيرالانتشار كه براي اطلاعيه هاي شركت در نظر گرفته شده به چاپ رسد.

آگهي دعوت بايد شامل دستور كار و تاريخ، ساعت و مكان جلسه باشد.

 بهنگام حضور سهامداران در جلسه مجمع عمومي رعايت اين مقررات ضروري نيست.

 

حد نصاب تشكيل جلسات مجمع

حد نصاب مورد نياز چه براي جلسات مجمع عادي و يا فوق العاده بيش از 50 % از سهام جهت رأي گيري است.

 چنانچه در جلسه عادي در اولين دعوت به حد نصاب نرسد ، در دعوت دوم با هر تعداد از سهامداران داراي حق رأي، رسميت خواهد داشت.

 چنانچه در مجمع فوق العاده، در دعوت اول به حد نصاب لازم نرسد در دعوت دوم حد نصاب لازم به 1/3سهامداران داراي حق رأي كاهش خواهد يافت.

 

حدنصاب اتخاذ تصميم

تصميم گيري در جلسات عادي نياز به 50 % آراء بعلاوه يكي از سهام حاضر در جلسه مجمع دارد. مگر در مواقع انتخاب مديران كه اكثريت آراء ضروري است خواهد بود .

 

 تصميم گيري در مجمع عمومي فوق العاده نياز به   2/3 آراء دارندگان سهام حاضر در جلسه دارد.

 

كارت ورود به جلسات مجمع (دعوتنامه)

به منظور حضور در جلسات، ضروري است سهامداران از سوي شركت كارت ورود دريافت نمايند.

 

جلسات سهامداران

ž

vجلسات سهامداران تحت عنوان مجمع عمومي بوده و قانون سه نوع از آن را پيش بيني نموده است.

ž اولين مورد مجمع شركاء يا مؤسسين است كه تنها براي شركتهاي سهامي عام الزامي است.

žدومين شكل آن مجمع عمومي عادي (يا سالانه) است كه بايد هر سال يك بار برگزار گردد.

žسومين مورد آن مجمع عمومي فوق العاده است كه بنا به درخواست صورت مي پذيرد.

ž

vبعلاوه ، دو نوع مجمع ويژه ديگر نيز وجود دارد كه با حضور سهام داران تشكيل مي شود. يكي از آن دو مجمع خاص است كه هرگاه حقوق سهام داران ممتاز تغيير يابد بايد انجام پذيرد و ديگري مجمع عمومي فو ق العاده خاص است كه بنا به درخواست هيئت مديره ، بازرسان يا 20 % از سهام داران شركت، بهنگام نياز در قالب جلسات عادي اما در برنامه هاي غير از جلسات عادي برگزار مي گردد.

ž

مجمع عمومي عادي و حدود صلاحيت آن

vمجمع عمومي عادي صلاحيت رسيدگي به كليه امور شركت به استثناي مواردي كه در صلاحيت مجمع عمومي فوق العاده يا قانوني واگذار شده باشند را داراست ازجمله موارد مورد بررسي عبارتند از:

žبررسي و تأييد ترازنامه و حساب سود و زيان و ساير گزارشات مالي

žبررسي و تأييد گزارشهاي سالانه مديران

žبررسي و تأييد گزارشهاي سالانه بازرسان

žانتخاب مديران (درصورت خاتمه دوره تصدي)

žانتخاب بازرسان اصلي بازرسان علي البدل

žتعيين روزنامه كثيرالانتشار كه حاوي اعلانات قانوني شركت است

ž

مجمع عمومي فوق العاده و حدود صلاحیت آن

اين مجمع صلاحيت رسيدگي به كليه تغييراتي كه در ارتباط با اساسنامه يا سرمايه سهام يا انحلال شركت باشد را خواهد داشت. مانند تصميم براي افزايش سرمايه .

 

صورتهاي مالي

اگر كسي بخواهد بداند وضعيت مالي شركت چگونه است تنها راهش بررسي صورت مالي شركت است.

صورتهاي مالي چند نوع است :

žترازنامه

žصورتحساب سود و زيان

žصورت حساب سود وزيان انباشته

žصورت مالي ميان دوره اي ( 6 ماهه )

žصورت سرمايه

žصورت گردش وجوه نقد

ž

نسبت هاي مالي به چه معناست؟

نسبت ارزش هاي به دست آمده از صورت هاي مالي شرکت که براي بررسي سلا مت شرکت وقيمت سهام آن به کار مي رود.

نسبت هاي مالي

نسبت جاري

نسبت P/E    نسبت آخرین قیمت سهام به سود هر سهم پیش از کسر مالیات.

نسبت درآمد به دارايي

نسبت قيمت به ارزش دفتري

نسبت سود قبل از كسر ما ليات به فروش

نسبت آني

نسبت جاری

نشان دهنده قابليت نقد شوندگي دارايي هاي شركت و توانايي شركت در عمل به تعهدهای خويش است

نسبت قیمت به درآمدP/E چیست؟

 

 یکی از ابزارهای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها

مخفف Price/ Earnings Ratio است.

چشم انداز آینده شرکت و سود پیش‌بینی شده آن است.

اگر شما سهامی با نسبت P/E برابر ۱۰ خریداری کنید به این معناست که ۱۰ سال طول می‌کشد تا شرکت کل سرمایه اولیه شما را از محل سودهای خود باز پس دهد.

 

نسبت آنی

به منظور برآوردي بهتر از توانايي شركت، موجودي كالا و دیگر دارایی هایی كه قدرت نقدشوندگي كمتري دارند از دارایی های که در صورت کسر آمده است، حذف شده است.

ارزش جاري بازار

ارزش بازار كل سهام منتشر شده از سوي شركت به قيمت جاري در بازار سهام

قيمت بازار سهام

آخرين قيمتي است كه طبق گزارش هاي موجود آن سهم مورد معامله قرار گرفته است

اصطلاحات بورسي

EPS  درآمد هر سهم

DPS  سود نقدي هر سهم

نسبت سود تقسيمي هر سهم

درآمد باقي مانده بين سهامداران تقسيم نشده

سهم بازار

نمادمعاملاتي باز و بسته نماد معاملاتي در تابلو بورس

سهام فعال و غیر فعال

بازار حساس

بازار ضعيف وكم رونق به

ا فزايش سرمايه

.1افزایش سرمایه به روش جایزه

.2افزایش سرمایه از محل آورده نقدی

.3افزایش سرمایه به روش صرف سهام

افزايش سرمايه به روش جايزه

اندوخته سود سالیانه و انتقال موجودي اين حساب به حساب سرمايه و انتشار اوراق سهام جديد. چون سهامداران پولي بابت اوراق جديد پرداخت نمي نمايند اصطلاحا به آن افزايش سرمايه به روش جايزه ميگويند .

افزايش سرمايه از محل آورده نقدي

žبه هر سهامدار به نسبت تعداد سهام قبلي امتيازي جهت خريد سهام جديد ميدهد كه اصطلاحا به آن حق تقدم ميگويند .
حداقل قيمت پس از افزايش =
( قيمت سهم قبل از افزايش + مبلغ اسمي به نسبت حق تقدم متعلقه به يك سهم ) (تعداد حق تقدمي كه به هر سهم تعلق ميگيرد + 1)

مثال

žمثال : فرض كنيد شركتي با سرمايه10000 ميليون ريال منقسم به10ميليون برگه سهم افزايش سرمايه اي به ميزان 100% درنظر دارد . در اين حالت به هر يك از سهامداران ، معادل سهام قبلي شان امتياز حق تقدم تعلق ميگيرد به ازاء هر 1سهم یک سهم جديد و سهامداران پس از واريز 1000ريال براي هر حق تقدم صاحب يك سهم جديد ميگردند . قيمت سهم پس از بازگشايي ، معمولا اينگونه محاسبه ميشود كه در ارزش بازار هر يك از سهامداران از شركت مزبور تغييري حاصل نشود .فرضا اگر قيمت سهم قبل از مجمع 5000ريال بوده باشد با توجه به اينكه بابت هر سهم1000 ريال پرداخت شده دارنده هر يك سهم در گذشته اكنون داراي 2سهم ميباشد .كه هر يك از آنها داراي ارزش حدودا 3000ريال در بازار است .

žسوال : اگر قيمت سهم شركت قبل از مجمع 5000  ريال باشد با 50% افزایش سرمایه  قیمت جدید  را محاسبه کنید .

افزايش سرمايه به روش صرف سهام

شركت سهام خود را به مبلغي بيش از قيمت اسمي و از طريق پذيره نويسي بفروش رسانده و تفاوت حاصل از قيمت فروش و قيمت اسمي سهام را ، به حساب اندوخته منتقل و يا در ازاي آن سهام جديد ، به سهامداران قبلي ميدهد

مثال

žبعنوان مثال فرض كنيد شركتي 10000 ميليون سرمايه دارد و تعداد برگه هاي سهام آن 10ميليون مي باشد و هر سهم اين شركت در بازار، 9000 ريال معامله مي شود و اين شركت قصد دارد، سرمايه خود را به ميزان 100 % و از طريق صرف سهام افزايش دهد . مبلغ مورد نياز براي افزايش سرمايه 10000 ميليون ريال مي باشد كه معادل 10 ميليون برگه سهام جديد است حال ، اگر فرضا اين شركت سهام جديد را به مبلغ 5000 ريال پذيره نويسي كند، با فروش 2 ميليون سهم مبلغ مورد نياز جهت افزايش سرمايه تامين مي گردد و شركت مابقي سهام جديد يعني 8 ميليون سهم را بين سهامداران قبلي تقسيم مينمايد . به عبارتي به ازاي هر 10 سهم قبلي، 8 سهم جديد ، (بدون پرداخت وجهي ) ، به سهامداران قبلي تعلق مي گيرد

محاسبه قیمت جدید

مثال

شاخص چيست ؟

نماگری است که تغییرات قیمت یک یا چند سهم را در یک دوره زمانی معین، اندازه گیری می کند.

نمونه هایی از شاخص های دنیا

امريكا (صنعتی ،حمل ونقل ، خدمات)                               شاخص داو جونز

امریکا (فن آوری)                                                        شاخص نزدک

امریکا (صنعتی ،حمل ونقل ، خدمات) S & P 500               

ژاپن                                            نیکی

آلمان                                          دکس

ایران                                           تپیکس

 

مهمترین شاخص های قیمت در بورس تهران

üشاخص کل قیمت(TEPIX)

üشاخص صنایع

ü شاخص پنجاه شرکت برتر

üشاخص قیمت و بازدة نقدی(TEDPIX)

üشاخص بازدة نقدی(TEDIX)

üشاخص مالی

TEHRAN PRICE INDEX

ارزش جاري بازار*تعداد سهام منتشره

ارزش پايه سهام*تعداد سهام در سال پايه

 

مفهوم:

ارزش كل بازار ، نسبت به سال پايه  چند برابر شده

 

شاخص كل قيمت ، در بورس تهران براي سه گروه محاسبه مي شود :

.1شاخص قيمت كل بازار : در محاسبه آن قيمت سهام تمام شركتهاي معامله شده تاثير داده ميشود .

.2شاخص قيمت تالار اصلي : فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلو اصلي تاثير داده ميشود .

.3شاخص قيمت تالار فرعي : فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلوي فرعي تاثير داده ميشود .

http://www.tse.ir/market/Indices.aspx

ويژگيهاي شاخص كل قيمت

موزون بودن

جامع بودن

در دسترس بودن

موارد تعديل شاخص كل قيمت
در حقيقت تغييرات ناشي از موارد زير در مقدار شاخص اثري ندارد

ورود و خروج شركتها

افزايش سرمايه از طريق آورده و يا مطالبات سهامداران

ادغام شركتها

شاخص صنعت

فرمول محاسبه آن، همانند محاسبه شاخص كل مي باشد و نشان دهنده تغييرات در ارزش سهام شركتهاي صنعتي ميباشد و براي هر صنعت بطور جداگانه محاسبه ميگردد

شاخص 50 شركت برتر

 معمولا هر سه ماه يكبار، 50 شركت برتر در بورس اوراق بهادار معرفي مي گردند . شاخص 50tx-  نشان دهنده ميانگين قيمت سهام 50 شركت برتر مي باشد .

در اين محاسبه، تعداد سهام منتشره شركت تاثير داده نمي شود و تنها از جمع قيمت سهام 50 شركت تقسيم بر تعداد آنها بدست مي آيد.

شاخص قیمت و بازدة نقدی

žشاخص قیمت و بازدة نقدی یا همان شاخص بازدة کل با نماد TEDPIX از فروردین 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغییرات این شاخص نشانگر بازدة کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازدة نقدی پرداختی، متأثر می‌شود.

ž

شاخص بازده نقدي

شاخص بازدة نقدی که با نماد TEDIX منتشر می‌شود، بیانگر سطح عمومی بازدة نقدی پرداختی شرکت‌ها است و مقدار آن از تقسیم پایة شاخص کل قیمت بر پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی، به دست می‌آید

 

شاخص مالی

فرمول محاسبه آن همانند محاسبه شاخص کل می باشد و نشان دهنده تغییرات در ارزش سهام شرکت های سرمایه گذاری می باشد .

نتيجه گيري

محاسبه شاخص هاي مختلف، بر اساس فرمولهاي قراردادي انجام ميگيرد و هر شاخصي بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده مي تواند گوياي تغييرات خاصي باشد . لذا به غير از شاخص كل قيمت كه نشان دهنده تغييرات قيمت كليه شركتها مي باشد مابقي شاخص ها بنا بر نوع محاسبه و شركتهايي كه در آن مورد محاسبه قرار مي گيرند بايد تفسير شوند

راههاي ورود به بورس

سرمايه گذار خود به تحليل بازار پرداخته و سهام مورد نظر خود را انتخاب كند.

با استفاده از مشاور مالي سهام مورد نظر خود را انتخاب كند.

از راهنمايي كارگزار براي انتخاب سهام استفاده كند.

سهام سبدهاي سرمايه گذاري را خريداري كند.

برگه هاي صندوق مشاع سرمايه گذاري

سهام با اختيار معامله

مزاياي سرمايه گذاري در بورس

نبود حد سرمايه مجاز

قابليت نقد شوندگى بالا

بازده بالاتر

تب گسترش اين بازار

ظرفيت هاي باز موجود

روش هاي تحليل اوراق بهادار

بنيادي

تکنیکال

تئوري نوين پورتفوي

بنیادی

مبتني بر مديريت وقدرت شركت وساير نيروهاي غيراقتصادی

ابزار :نسبت هاي مالي که از ترازنامه شركت وصورت سودو زيان

تخمین : ارزش ذاتی سهام

Pدوره زمانی: تحقق اهداف بلند مدت در رشد سهام

Ðتعيين نوسانات كوتاه مدت قيمت سهام

 

تکنیکال

قيمت اوراق بهادار : توسط نیروهای عرضه و تقاضا

با وجود نوسانات هر روزه ، قيمت سهام ازالگوي مشخصي پيروي مي كند.

استفاده از نمودار ( چارت) در تحلیل

استفاده از پرتفوی

پرتفوي يعني مجموعه يا سبدي از اوراق بهادار

با افزايش تعداد سهام در سبد سرمايه گذاري ، ريسك مجموعه كاهش مي يابد.

مثال: وقوع جنگ (سهام دو شركت توليد كننده دارو و پتروشيمي در سبد سهام)

كالاها يا خدمات شرکتها جانشين يكديگر

روشهاي كسب درآمد از بورس

استفاده از سود سالانه

رشد قیمت سهام

نكات هنگام خريد سهام

ž قابليت نقدشوندگي

žتعداد سهام در دست عموم

žترکیب سهام داران

žسودآوری         EPS ,P/E

ž ثبات نسبی سودآوری

žنسبت سود تقسیمی هر سهم           DPS/EPS

žبافت مالی شرکت

žمهلت و تاریخ پرداخت سود سهام

žنوع شرکت و صنعت مربوطه

 

ž

روشهای خرید و فروش سهام در بورس

مراجعه به کارگزاری (پرکردن فرم)

اینترنتی

آنلاین ( نرم افزار : meta trader)

مراجعه به کارگزاری ( پرکردن فرم )

دریافت کد بورسی

پرکردن فرم درخواست خرید

پرکردن فرم در خواست فروش

انتقال سفارش مشتری به کامپیوتر

 

ترتیب قرار گرفتن در صف

خرید : نزولی

فروش : صعودی

هزینه انجام معاملات

žخرید :

0/4درصد كارمزد كارگزار

0/15 درصد گسترش بورس

مجموع = 0/55

žفروش :

0/4درصد كارمزد كارگزار

0/15 درصد گسترش بورس

0/5 درصد مالیات

مجموع = 1/05

ž

چند توصیه

فروش سهام زیان ده و نگهداری سهام سودده

بانوسانات جزئی دلسرد نشوید

انتخاب یک استراتژی مشخص و تمرکز روی آن

دید بلند مدت و آینده نگر

نوع و چگونگی دستیابی به اطلاعات

 

 

آدرس سايت هاي اينترنتي مرتبط با بورس اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار                                                            www.seo.ir

شرکت بورس اوراق بهادار تهران                                  www.irbourse.com

پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران                                            www.sna.ir

شرکت مدیریت فناوری بورس  تهران                             www.tsetmc.com

مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی                                     www.rdis.ir

 

فرابورس

هدف شرکت ها از ورود به بورس...

چرا فرابورس...؟

اندر مزایای فرابورس...

جایگاه شرکت فرابورس ایران

اندر اساسنامه شرکت...

فرابورس

بازارهای معاملات خارج یا فرابورس یا همان OTC که مخفف Over The Counter است یکی از ارکان مهم بازارهای سرمایه در دنیا بوده و اکثر کشورها از سال های گذشته با هدف ارتقای سطح کارایی اقتصادی کشور، اقدام به تاسیس اینگونه بازارها کرده اند تا جریان انتقال وجوه در بین دست اندرکاران بازار سرمایه به راحتی انجام پذیرد.

بازارهای خارج از بورس در محل خاصی متمرکز نیستند و در آن معامله گران، کارگزاران و بازارسازانی وجود دارند که معاملات اوراق بهادار را انجام می دهند. افراد مسئول در بازارهای خارج از بورس معمولا از طریق شبکه های رایانه ای و مخابراتی با یکدیگر و مشتریان در ارتباط هستند و قیمت ها از طریق فرایند چانه زنی تعیین          می شود. در این بازارها، اوراق قرضه و سهام به صورت عادی خرید و فروش شده و به دلیل پیچیدگی های قوانین پذیرش در بورس معاملات و نیز گاهی اوقات عدم تمایل خود شرکت ها برای عرضه سهام خود در بورس معاملات به دلایل گوناگون، سهام آنها در بازارهای فرابورس مورد معامله قرار می گیرد.

 

فرابورس

این نوع از بازار در کنار سایر بازارهای سرمایه نقش بسیار مهمی در ایجاد کارایی و افزایش نقدینگی بازارهای سرمایه داشته و به عنوان یکی از مهم ترین منابع مالی شرکت های غیربورسی محسوب می شود؛ به طوری که در معروف ترین بازار فرابورس دنیا یعنی بورس نزدک آمریکا سهام بیش از۵ هزار شرکت سهامی داد و ستد می شود که از شناخته شده ترین این شرکت ها می توان از مایکروسافت نام برد که باوجود درخواست مسئولان بازار سرمایه آمریکا برای حضور مایکروسافت در بورس نیویورک، مدیران این شرکت به حضور خود در بازار فرابورس این شرکت ادامه     داده اند.

دلیل ایجاد فرابورس

بورس ها با برقراری الزامات پذیرشی و برخورداری از سامانه های معاملاتی متمرکز، از مخاطره سرمایه گذاری در اوراق بهادار به ویژه اوراق سهام شرکت ها کاسته و بسترهای لازم برای داد و ستد اوراق بهادار را ایجاد کرده و گسترش داده اند. در کنار بازارهای نظام یافته چون   بورس ها، بازارهای خارج از بورس نیز نقش بسزایی در تسهیل مبادلات اوراق بهادار و جذب سرمایه بر عهده     داشته اند. به دلایلی چون مقررات سخت و دست و پا گیر، برقراری الزامات پذیرشی دشوار و عدم توانایی در برآورده کردن سلایق تمامی سرمایه گذاران از سوی بورس ها، بازارهای خارج از بورس با رشد و استقبال روز افزونی از جانب سرمایه گذاران و بنگاه های اقتصادی و مالی روبه رو شده اند. در سال های اخیر، این بازارها با سرلوحه قرار دادن تسهیل مقررات و بهره گیری از فناوری روز دنیا در حوزه رایانه و ارتباطات، رقابت گسترده ای را با بورس ها آغاز کرده اند.

انواع بازارهای فرابورس

در دنیا ۳نوع بازار فرابورسی وجود دارد که شامل:

1- بازار معاملاتی سنتی

در بازار معاملات سنتی معامله گران به عنوان بازارساز، قیمت خرید و فروش خود را اعلام می کنند. معامله گران قیمت های خود را پیشنهاد داده و قیمت قابل اجرا از طریق تلفن مذاکره شده یا برخی اوقات از طریق    سایت های مخابراتی اعلام می شود. اینگونه معاملات به نام معامله دو طرفه خوانده شده زیرا دو طرف معامله از قیمتی که در یک مقطع زمانی توسط تلفن ارائه می شود مطلع می شوند.

انواع بازارهای فرابورس

2- بازار معاملاتی الکترونیکی

بازار معاملاتی الکترونیکی تقریبا شبیه معاملات الکترونیکی در بورس است ولی به این دلیل بازار فرابورسی خوانده می شود که از استاندارد کمتری برخوردار و فاقد قرارداد طراحی شده و معاملات مشتقه شفاف است.

3-بازار معاملاتی بهینه

بازار معاملاتی بهینه نیز ترکیبی از ۲ بازار پیشین بوده و معامله گر براساس آنها به معاملات الکترونیکی می پردازد. معامله گر قیمت خرید و فروش خود را انحصارا به اطلاع فعالان بازار می رساند. معامله گر در این شکل معامله به عنوان طرف معامله در هر قرارداد عمل کرده، بنا بر این نصف ریسک اعتباری در بازار به او بر می گردد.

 اوراق بهادار قابل معامله درOTC

در بازار OTC از اوراق قرضه بدون ریسک دولتی گرفته تا پر ریسک ترین سهام عادی مورد معامله قرار می گیرند. در سال ها پیش، نقش بازار OTC به عنوان یک بازار اوراق قرضه، مهم تر از نقش آن به عنوان بازار سهام بود. امروزه همه نوع اوراق قرضه دولتی – تجاری و شهرداری ها در بازار OTC مورد داد و ستد قرار می گیرند.

 نهاد های اصلی فعال در بازار OTC

معامله گران DEALERS): )

این افراد صرفا سهام را به حساب خود خرید و فروش می کنند و ریسک مربوط به معاملات را هم می پردازند. حضور معامله گران در بازار تاثیر مهمی بر نقد شوندگی بازار دارد؛ چرا که آنها در برابر یک فروشنده نقش خریدار و در مقابل یک خریدار نقش یک فروشنده را دارند؛ در نتیجه به حفظ تعادل بازار کمک کرده و سرعت انجام معامله را افزایش می دهند.

 نهاد های اصلی فعال در بازار OTC

بازار سازها (MARKET MAKERS):

بازارسازها در هر ۲ بازار بورس و خارج از بورس فعالیت دارند و در هر ۲ بازار نقش تقریبا یکسانی برعهده دارند. خصوصیت بارز آنها تمرکز فعالیت روی یک یا چند سهم به منظور حفظ و ایجاد تعادل در بازار آنهاست. آنان توسط خرید و فروش سهام اجازه نمی دهند که قیمت سهام در یک روز چنان دچار نوسان شدید گردد که بازار به طور لجام گسیخته عمل کند. بنابراین آنها به نقد شوندگی بازار و سوق دادن قیمت ها به سمت ارزش واقعی آنها کمک می کند.

 نهاد های اصلی فعال در بازار OTC

کارگزاران (Boroker Dealers):   

درOTC تعداد زیادی از مؤسسات معامله گر به عنوان کارگزار فعالیت دارند که به آنها کارگزار معامله گر می گویند. کارگزار معامله گر سهام را به حساب خود خرید و فروش می کند و یا اینکه به عنوان نماینده، اوراق بهادار را به حساب دیگران داد و ستد می نماید. در قبال ارائه خدمات خرید و فروش به سایرین، کارگزاران حق العمل یا کارمزد دریافت می کنند.

اهداف تاسیس فرابورس

.1اعطای فرصت به شرکت های کوچک و یا تازه تاسیس جهت تجدید ساختار مالی و استفاده از منابع مالی جدید و ارزان قیمت.

.2ایجاد آمادگی برای شرکت های غیربورسی جهت ورود به بورس اصلی.

.3تشکیل بازاری منسجم و سازمان یافته جهت تامین نقدینگی شرکت های غیربورسی.

.4بسط و گسترش معاملات اوراق بهادار در سراسر کشور از طریق امکانات، بازار خارج از بورس.

.5جمع آوری و تجهیز پس اندازهای مردم و جلب مشارکت آنها در فعالیت های اقتصادی.

.6کنترل نقدینگی و تایید بر اثرات ضد تورمی آنها.

فرابورس ایران

فرابورس ایران یک بازار فرابورس در ایران است. این بازار تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار محسوب می‌شود که به منظور توسعه صدور و مبادله ابزارهای مالی و پوشش خلاءهای ناشی از نداشتن دسترسی بخش عمده‌ای از صاحبان صنایع به بازار سرمایه تشکیل شده است. محرومیت طیف وسیعی از بنگاه‌های اقتصادی از تامین مالی در بازار سرمایه و وابستگی شرکتهای دولتی یا خصوصی به تامین مالی از طریق سهامداران عمده یا اخذ تسهیلات از شبکه بانکی منشاء ایجاد این بازار اوراق بهادار جدید به حساب می‌آید.

فرابورس ایران

با توجه به نیازمندی‌های کنونی بازار سرمایه، اهداف و استراتژی فعالیت فرابورس ایران به گونه‌ای طراحی شده تا بخش عمده‌ای از متقاضیان منابع مالی امکان بهره مندی از مزایای آن را داشته باشند و مهمترین ویژگی آن، سهولت رویه‌ها در مراحل پذیرش و انجام معاملات اوراق بهادار است.

شرکت فرابورس ایران مثل بورس اوراق بهادار ایران با مجوز شورای عالی بورس تاسیس شده است و زیر نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کند؛ با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس ایران (در مقایسه با بورس اوراق بهادار تهران) شرایط و الزامات کم‌تر و سهل‌تری دارد. هم‌چنین، تنوع بازارها در فرابورس ایران بیش‌تر است.

تفاوت‌های فرابورس ایران با بورس اوراق بهادار تهران

الف) تفاوت در بازارها

طبق «دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران (شرکت سهامی عام)» (مصوب 25 فروردین 1388، اصلاحیه مصوب 24 اردیبهشت 1390)  فرابورس ایران دارای پنج بازار به شرح زیر است:

.1بازار اول

.2بازار دوم

.3بازار سوم (عرضه یکجا)

.4بازار ابزارهای نوین مالی

.5بازار پایه

 

تفاوت‌های فرابورس ایران با بورس اوراق بهادار تهران

پذیرش اوراق بهادار شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش دیگر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی انجام می‌شود. بازار سوم نیز برای عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار؛ و بازار پایه هم برای درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند ولی شرایط پذیرش در یکی از بازارهای بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران را ندارند.
شرکت بورس اوراق بهادار تهران دارای 2 بازار به شرح زیر است:

.1بازار اول

.2بازار دوم

 

آشنایی با بازارهای فرابورس

شرایط پذیرش شرکت ها به فرابورس

شرایط پذیرش شرکت ها به بازار اول

شرایط پذیرش شرکت ها به بازار دوم

فرآیند پذیرش

امیدنامه ؟؟

فرآیند درج اوراق بهادار

آغاز معاملات سهام شرکت

کارمزد معاملات