فهرست موضوعي
بیماری های مهم ذرت
CORN SMUT سیاهک ذرت
اهمیت اقتصادی:
علائم بیماری:
عامل بیماری: Ustilago maydis(DC.) Cda.
سیکل بیماری:
کنترل:
سیاهک خوشه ذرت:
علائم بیماری:
کنترل:
منابع
از بیماریهای مهم گیاه ذرت ، سیاهک ذرت و سیاهک خوشه ذرت می‌باشد. عامل این دو بیماری به ترتیب ، U.maydis و Sphacelotheca reiliana می‌باشند.
o Ustilago maydis
Ustilaginaceae
oCORN SMUT سیاهک ذرت
سیاهک ذرت:
سیاهک ذرت یکی از گسترده ترین و شایع ترین بیماری های ذرت در مناطق زیر کشت این محصول می باشد. تنها گیاه دیگری که به این بیماری مبتلا می شود شبیه ذرت بوده و تئوسینت نام دارد. هنگامی که این پارازیت وارد و در محلی مستقر شود با تولید اسپورهای بادوام و بی شمار برای همیشه در آنجا باقی خواهد ماند.
oCORN SMUT سیاهک ذرت
اهمیت اقتصادی:
متوسط خسارت ناشی از سیاهک ذرت بندرت از 2% تجاوز می نماید. این بیماری عموما ً در نواحی گرم و نسبتا ً خشک خسارت زیادتری می رساند. محل گالها روی گیاه و زمان توسعه آنها در میزان خسارت بیماری روی محصول تاثیر می گذارد. در حال حاضر اين بيماری در مزارع ذرت شهر ری، كرج و ورامين خسارت وارد می كند .
oCORN SMUT سیاهک ذرت
علائم بیماری:
گال های سیاهک روی هر قسمت از گیاه که بافت های جنینی یا رویانی embryonic tissues ظاهر گردد بوجود می آید. این گالها ممکن است روی ساقه، برگ، جوانه های جانبی، خوشه و گل آذین نر، ایجاد گردند. قطر گالها ممکن است به 10 سانتیمتر یا بیشتر برسد.
oCORN SMUT سیاهک ذرت
گال های ساقه ممکن است سبب کاهش محصول و اغلب انحنا و خمیدگی ساقه گردند. گال های روی برگ اغلب در امتداد رگبرگ اصلی تشکیل شده و پیچیدگی برگها را موجب می گردند.در آلودگی های خوشه و سنبله بافت های دانه و گل نر بترتیب به وسیله گال جایگزین می شوند.
o
o
o
o
o
o
o
o
o
oUstilago maydis
oCORN SMUT سیاهک ذرت
عامل بیماری: Ustilago maydis(DC.) Cda.
این قارچ متعلق به رده بازیدیومیست، زیر رده هتروبازیدیومیست و خانواده Ustilaginaceae است. قارچ عمدتا ً به صورت بین سلولی و دیکاریوتیک ( هر سلول دارای دو هسته جدا از هم ) است.
oCORN SMUT سیاهک ذرت
تلیوسپورهای این قارچ در توده های اسپوری بزرگی تشکیل می شوند. قبل از جوانه زدن تلیوسپورها، دو هسته داخل آنها با هم ترکیب شده
بازیدیوسپورها یا بازیدیوسپورهای ثانوی ، ممکن است با هم جفت شده و میسلیوم ثانویه را که دیکاریوتیک و قدرت بیماری زایی دارد تولید نمایند.
o
o
o
oCORN SMUT سیاهک ذرت
سیکل بیماری:
منبع اصلی ماده مولد آلودگی اولیه بازیدیوسپورهایی است که روی بقایای گیاهی و یا در خاک تولید شده و همراه با باد و آب پراکنده می شود. سازگاری قارچ به زندگی ساپروفیتی و تکثیر آن روی بقایای گیاهی و مواد آلی زمینه مناسبی را برای تولید ماده مولد آلودگی فراهم می سازد. درصد کمی از ماده مولد آلودگی اولیه نیز از تلیوسپورهایی است که در سطح بذور آلوده وجود دارند.
oCORN SMUT سیاهک ذرت
سلول های میزبان با حمله قارچ، فرو ریخته و می میرند و محتویات داخل آنها به مصرف رشد و توسعه قارچ می رسد. بیشتر سلول های دیکاریوتیک رشته های هیف تبدیل به توده های سیاه و پودر مانند تلیوسپورهای دیکاریوتیک می شوند. با پاره شدن غشائ نازک روی گالها تلیوسپورها آزاد شده و همراه با جریان باد پراکنده می گردند.
o
o
oسیاهک ذرت CORN SMUT
کنترل:
استفاده از هیبریدهای نسبتا ً مقاوم تنها راه مناسب برای کنترل سیاهک ذرت است. هیچ واریته یا هیبریدی کاملا ًمصون از بیماری نیست.
.1بهترين و مطمئن‌ترين راه كنترل اين بيماری كشت ارقام مقاوم است .
.2از بين بردن و نابود ساختن خوشه‌ها و بوته‌های آلوده قبل از پاره شدن پوسته گالها و پخش اسپورها .
.3همچنين جلوگيری از زخمی شدن گياه ميزبان توسط ماشين آلات كشاورزی در مزرعه در زمان داشت می تواند در جلوگيری از گسترش آلودگی ها و اشاعه بيماری مؤثر باشد.
.4مصرف كودهای شيميايی به ميزان متناسب در مزرعه نيز تا حدی از توسعه بيماری جلوگيری می نمايد .
o
oSphacelotheca reiliana
Ustilaginaceae
oSphacelotheca reiliana سیاهک خوشه ذرت
سیاهک خوشه ذرت:
در سال 1879 قارچ عامل بيماری از روی نمونه ای كه در سال 1868 از مصر جمع‌آوری شده بود شرح داده شد. اين بيماری در روی ذرت در ابتدا در سال 1895 در كانزاس گزارش شد و در سال 1920 در كاليفرنيا مشاهده گرديد.
oSphacelotheca reiliana سیاهک خوشه ذرت
علائم بیماری:
اولين علائم وقتی مشاهده می شود كه كاكل‌ها يا ريشك‌ها و خوشه‌های ذرت ظاهر می گردند. ممكن است تمام قسمت های خوشه و ريشك‌ها و يا قسمتی از آنها تبديل به گال‌های حاوی توده اسپور قهوه‌ای مايل به سياه گردند.
oSphacelotheca reiliana سیاهک خوشه ذرت
عامل بیماری:
عامل بيماری قارچی است به نام Clint (kuhn) Sphacelotheca reiliana كه هم نام آنkuhn) Ustilago reiliana) می باشد.
تليوسپورها به تعداد زياد در داخل گال و به صورت پودری شكل تشكيل می گردند و به رنگ قهوه‌ای و مايل به سياه هستند. جدار آنها كلفت، خاردار، عموماً كروی و گاهی نيز گوشه‌دار و به قطر 9 تا 12 ميكرومتر هستند. نفوذ قارچ در بوته جوان ذرت به وسيله ميسليوم صورت می گيرد.
oSphacelotheca reiliana سیاهک خوشه ذرت
کنترل:
.1حتی الامكان بايد سعی شود با انتخاب بذر از مزارع سالم و غير‌آلوده از آلودگی مزارع و اشاعه بيماری چشمگيری به عمل آيد.
.2 كندن و سوزاندن بوته‌های آلوده به بيماری نيز يكی از روشهای جلوگيری از اشاعه بيماری می‌باشد.
.3 رعايت تناوب زراعی و ضدعفونی بذر بالاخص به وسيله قارچ‌كش كاربوكسين (Carboxin) به نسبت 2 در هزار و يا كاربوكسين تيرام (Thiram+Carboxin) به نسبت 2.5 در هزار قبل از كاشت می‌تواند در كاهش ميزان آلودگی و جلوگيری از بروز بيماری تأثير قابل توجهی داشته باشد.
o
o
o
o
o
oSphacelotheca reiliana
o
o
oمنابع