وظايف و تشكيلات شركتهاي پيمانكاري
بطورخلاصه شركتهاي پيمانكاري به شركتهايي گفته ميشودكه عهده داراجراي‌كاري از سازماني شخصي و خلاصه منبعي با قيمتهاي معيني مي گردد . و انجام اجراي عمليات آنرا بعهده مي گيرد . و اين شركتها مي تواند در ملكيت يك و يا چند نفر باشد كه به يكي از صورتهاي تشكيل شركت مانند شركت سهامي ، شركت با مسئوليت محدود ، شركت تضامني ، شركت مختلط غير سهامي ، شركت مختلط سهامي ، شركت نسبي و يا شركت تعاوني بوجود مي آيد . به هر ترتيب پس از تشكيل شركت يك نفر از سهام داران به عنوان مدير عامل شركت انتخاب مي گردد و وكليه وظايف اداره امور شركت و مديريت اجرايي پروژه را عهده دار خواهد بود .
با توجه به وظايفي براي مديريت عامل شركت وجود دارد لازم است كه از امور تجارت – حقوق ـ مالي ـ روابط كاركري و امور مهندسي و توليدي و خلاصه مديريت اطلاع كافي داشته باشد . و بتواند در شرايط مختلف روشهاي مناسب براي اجرا و پيشبرد كارها انتخاب نمايد . و در كارهاي برآورد ، برنامه ريزي ها و خريد و تداركات و سازمان دهي و كنترل كارها وارد به امور و آگاهي كامل داشته باشد .
در مجموع وظايف كلي پيمانكار را مي توان به شرح زير خلاصه نمود :
- بررسي و آناليز كامل كار پيشنهادي قبل از شركت در مناقصه ،با در نظر گرفتن سودي متناسب با سرمايه و پيش بيني لازم در مورد هر گونه مخاطره و آينده نگري هاي لازم .
- داشتن اطلاعات كافي از روشها ، مصالح ، وسايل ساختماني ، تجهيزات و ماشين آلات .
- برآورد دقيق براساس نقشه هاي موجود ، فهارس بهاء ، سوابق .
- نظارت دقيق به كارها و عمليات اجرايي و به وجود آوردن كارايي و راندمان زياد با داشتن كادر شايسته .
- كنترل و نظارت دقيق بر مخارج خريد و حسابداري وامور مالي .
- دارابودن سيستمي براي گزارش ارائه گزارش هزينه هاي حقيقي و پيشرفت پروژه و مقايسه آن با آنچه كه قبلا برآورد شده است .
- داشتن سيستم مناسب انبارداري ، نگهداري ابزار و وسايل و ماشين آلات .
- داشتن سيستم روابط خوب با كارگران ، فروشندگان ، و ساير مقاطعه كاران و حسن رفتار .
- در نظر گرفتن حجم كار مناسب با توجه تشكيلات شركت .
- در اختيار داشتن تشكيلات مديريت و نظارت صحيح براي رعايت كليه موارد يادشده .
براي بوجود آوردن يك سيستم مديريت اجراي پروژه راعهده دار خواهد بود. با توجه به و ظايفي كه براي مديريت عامل شركت وجوددارد لازمست كه از امور تجارت ـ حقوق ـ مالي ـ روابط كارگري وامورمهندسي و توليدي وخلاصه مديريت اطلع كافي داشته باشد وبتواند درشرايط مختلف روشهاي مناسب براي اجراء وپيشبرد كارها بر آورد برنامه ريزيها وخريد وتداركات وسازماندهي وكنترل كارها وارد برنامه ريزيها وخريدوتداركات وسازماندهي وكنترل وارد به امور آگاهي كامل داشته باشد .
درمجموع وظايف كلي پيمان كار را مي توان بشرح ذيل خلاصه نمود.
- بررسي و آناليز كامل وپيشنهادي قبل از شركت در مناقصه ،بادرنظرگرفتن سودي متناسببا سرمايه و پيش بيني لازم درمورد هر گونه مخاطره و آينده نگري هاي لازم .
2- داشتن اطلاعات كافي ازروشها ،مصالح ،وسائل ساختماني ،تجهييزات وماشين آلات
- برآوردن دقيق براساس نقشه هاي موجود ، فهتارس بها ، سوابق .
- نظارت دقيق به كارها وعمليات اجرائي وبوجود اوردن كارآئي و راندمان زياد باداشتن كادر شايسته .
-
- دارابودن سيستمي براي ارائه گزارش هزينه هاي حقيقي وپيشرفت پروژه ومقايسه آن با آنچه كه قبلا برآورده شده است.
- داشتن سيستم مناسب انبارداري ، نگهداي ابزرا ووسائلوماشين آلات .
- داشتن سيستم روابط خوب باكارگران ،فروشندگان و سايرمقاطعه كارن وحسن رفتار .
- درنظرگرفتن حجم كار مناسب با توجه به تشكيلات شركت
10- دراختيار داشتن تشكيلات مديريت و نظارت براي رعايت كليه موارد ياد شده .
براي بوجود آوردن يك سيستم مديريت پيمانكاري صحيح كه بتواند عملكرد مناسبي نيز داشته باشد مسئوليت مختلف بايستي به گروههاي مختلف سپرده شده وبخشهائي كليه آنها زيرنظر مديريت شركت باشد بوجود آوردكه مهمترين اين بخشها عبارتنداز :
بخش مهندسي ـ بخش برآورد ـ بخش مهندسي كارگاه ـ بخش خريدوتداركات ـ بخش امور مالي ـ بخش منشيگري وامور بايگاني ـ بخش روابط صنعتي ـ بخش حفاظت وايمني .
تعريف شركت پيمانكار وگروه شركتهاي پيمانكاري
شركت پيمانكار ي ساختماني يا تاسيساتي وبا تجهيزاتي شخصي است حقوقي كه براي انجام عمليات ساختماني ياتاسيساتي يا تجهيزاتي طبق قوانين بصورت شركت سهامي خاص تاسيس گرديده و به ثبت رسيده باشد وكليه سهام آن متعلق به اشخاص است .
شركتي بعنوان شركت پيمانكاري طبق آئين نامه تشخيص صلاحيت تعيين گروه ورتبه مي شود. داراي شرايط زير باشد:
الف- بمنظور اجراي علما ، ساختماني ، تاسيساتي ، تجهيزاتي ، طبق قوانين جمهوري اسلامي ايران تاسيس شده و به ثبت رسيده بادش .
ب - شركت از نوع سهامي خاص بوده و كليه سهام آن با نام باشد.
ج ـ كليه سهام آن متعلق به اشخاص حقيقي ايراني باشد.
د ـ هيچكدام ازسهامداران شركت در شركتهاي پيمانكاري ديگر سهامدار نباشند .
هـ ـ تعداد سهامداران وميزان سهام هريك وهيئت مديره ومديرعامل ( كه متناسب ياكارائي اعضاء درشركت برحسب تجزيه وتحصيلات تعيين مي گردد . ) طبق ضوابط باشد .
وـ كليه سهامداران بايد داراي تخصصهاي مورد نياز شركت بوده وبطور تمام وقت در شركت شاغل باشند
زـ اعضاء هيت مديره ومدير عامل از ميان سهامداراني كه تجربه وتحصيلات بالاتري نسبت به ساير سهامداران دارند انتخاب شده باشند
ح ـ شركت يا مديران يا شركاء آن مشمول ممنوعيتهائي كه قانون مشخص نموده است نباشد .
ط ـ هيچكدام از سهامداران شركت در شركتها ويا موسسات مهندسين مشاور وسازمانهائيكه اين قبيل خدمات انجام ميدهند سهامدار نباشد
ي ـ سهامداران شركتهاي پيمانكاري ومهندسين مشاوركه قراردادي با دولت داشته و يا خواهند داشت واين قرار داد در زماني كه اين اشخاص سهامدارشركت بوده اند منجر به خبع يد از پيمانكار ومهندسين مشاوربگردد تا دو سال بعد از تاريخ خلع يد در شركت متقاضي تشخيص صلاحيت سهامدار نباشند .
ك ـ اشخاصي كه بنحوي از انحا محكوميت يافته اند در شركت متقاضي تشخيص صلاحيت سهامدار نباشد .
تقسيم بندي كارهاي پيمانكاري :
رشته ابنيه :
شامل : ساختمانهاي مسكوني ، اداري ، ورزشي ، آموزشي ، بهداشتي ، عمومي ، انبارهاي با دهانه كوچك و متوسط ـ محوطه سازي هاي مربوطه و كارهاي مشابه است .
حال به بررسي ضرورت اجراي يك طرح در منطقه مي پرداز:
بطور كلي انجام مطالعات اوليه فني و واقتصادي و توجيهات لازم آن با در نظر گرفتن خصوصيات خاص هر پروژه و ومحل اجراي آن نياز به ايجاد و چگونگي بهره برداري از آن براي شروع ، از ضروريات اجراي يك طرح در يك منطقه است . نتايج اين مطالعات اوليه بصورت يك گزارش كامل و جامع در مورد پروژه مورد نظر براي كار فرما فراهم مي گردد و باين وسيله كارفرما با دريافت اين گزارش و پس از قبول آن سرمايه مورد نظر را با توجه به شرايطي كه بعدا ذكر خواهد شد ، دراختيار محريان و كنترل كنندگان پروژه قرار مي دهد .
در اين رابطه با توجه به خصوصي با دولتي بودن طرح مورد نظر و درآمدهاي احتمالي آينده پروژه و يا خدماتي بودن آن به صورت عام المنفعه و توجيه نياز در مورد اجراي طرح مذكور با داشتن آمار و ارقام كافي ، شمناسايي و ارزيابي محيط و ويژگي هاي اقليمي منطقه داشتن توجيهات لازم در زمينه سياستهاي كلي سرمايه گذاري چه از نظربخش دولتي و يا خصوصي ،برسي چگونگي وضع اجتماعي، سياسي ، اقتصادي منطقه، تعيين منابع سرمايه گذاري ، شناخت عوامل اصلي توليد كننده ، بررسي اجمالي مشكلات طرح و ارائه خطوط كلي پيشنهادي براي حل مشكلات مذكور ، بررسي خصوصيات معماري منطقه ، توصيه هاي لازم براي روشهاي اجرايي طرح ، تخمين هزينه هاي اجرايي طرح ، ارائه اطلاعات لازم در مورد نوع كاربري زمين براي طرح مورد نظر ، و آشنايي با مقررات و قوانين منطقه مصالح ساختماني و نيروي انساني مورد نياز ، ( شناخت پتانسيلهاي منطقه ) و خلاصه بررسي وضع موجود و عوامل موثر در طراحي و توليد و ارائه روشهاي مختلف با نتيجه گيريهاي لازم، از جمله موارد اساسي در بررسي ضرورت اجراي يك طرح در يك منطقه مي باشد .
خطوط كلي بررسي ضرورت اجراي يك طرح در يك منطقه را مي توان به شرح ذيل خلاصه نمود :
1) انجام مطالعات وبررسيهاي لازم در زمينه هاي توليدي و شناخت امكانات فني ، مالي ، نيروي انساني ، زمين و نياز ها ، توجيهات اقتصادي ـ سياسي ـ اجتماعي .
2) انجام مذاكره و تبادل نظر لازم با مقامات و مسئولين منطقه و موسسات پيرامون اهداف طرح مذكور و كسب اطلاعات و مجوزهاي لازم براي اجراي طرح .
3) تجزيه و تحليل اطلاعات و آمار و ارقام گردآوري شده در جهت شناخت هرچه بيشتر از مسائل و مشكلات موجود و ضرورتهاي ايجاد طرح و انجام پيش بيني هاي لازم براي برطرف كردن نارسائيهاي موجود و تحليلهاي لازم در مورد اثرات ناشي از اجراي طرح مذكور در زمينه هاي اقتصادي ـسياسي ـ اجتماعي ـ در كوتاه مدت و دراز مدت ـ و نتيجه گيريهاي لازم از آن .
4) مشخص نمودن اهداف كوتاه مدت و ميان مدت و بلند مدت با توجه به اطلاعات جمع آوري شده .
5) تهيه و تنظيم برنامه هاي لازم جهت دستيابي به اهداف مذكور و ارائه طرح تشكيلات و سازماندهي اجراي طرح ، و تخمين هزينه كارهاي اجرايي و خلاصه ارزيابيهاي لازم .
شناخت از مسائل اوليه كارگاه
بطور كلي در هر كارگاه ساختماني بررسي نكاتي چند قبل از شروع هر گونه عمليات لازم و ضروريست و اين بررسي به پيشرفت بعدي كار و در نتيجه پايين آوردن هزينه طرح كمك خواهد كرد .
اصولا بررسي مقدماتي يك كارگاه قبل از هرگونه عمليات اجرائي داراي اهميت زياديست . اين بررسي را مي توان به مراحل مختلف زير تقسيم كرد :
- مرحله اول : شناخت پروژه و مسائل مربوط به آن
شناخت پروژه و بررسي مسائل و مشكلات مربوطه با توجه به اطلاعات مقدماتي از جمله مسائل اساسي در شروع يك كارگاه بحساب مي آيد و بدين منظور نكاتي چند كه در ذيل يادآور مي شويم را بايستي مورد توجه قرار داد .
الف) دسترسي ها ـ بررسي و مشخص نمودن چگونگي دسترسيهاي لازم به كارگاه با توجه به موقعيت خواص زمين مورد نظر و امكانات دسترسيهاي مربوطه و خيابانهاي اطراف ، راههاي وصولي به كارگاه ، امكان استفاده از راههاي موجود و ايجاد راههاي جديد موقتي در صورت لزوم .