عنوان ...................................................................... صفحه
واحد آسفالت گيري (PDA)........................................................... 1
واحد فورفورال ................................................................... 12
واحد موم گيري (M.E.K)....................................................... 20
واحد
هيدروژن زدايي (H.F.U)...................... 31
مقدمه
خوراك
اين بخش به نام از برج تقطير
پالايشگاه تهران به مقدار 5000 شبكه در
روز تامين مي شود. اين بخش وظيفه جداسازي
آسفالت خشك از روغن DAO(Deasphalted oil) را كه
روغني با ويسكوزيته بالا و بسيار گران قيمت است دارد. آسفالت خشك نيز كه بسيار با
ارزش و گران قيمت است نهايتاً به صورت جامد وارد بازار مي شود. به صورت كلي عملكرد
واحد PDA به دو مرحله تقسيم مي‌شود: در مرحله اول با
حضور حلال مربوطه (پروپان) آسفالت و روغن جدا مي شوند مرحله بعد كه بخش اعظم اين
بخش را تشكيل مي‌دهد شامل بازيافت حلال پروپان از روغن و آسفالت است.
خوراك توسط پمپ چرخدنده‌اي 5001 gear
pump از مخزن
V-5002 (vessel) يا در حالت خاص مستقيماً از زير برج تقطير درخلا به مخزن يكنواخت كننده V-lll5 وارد مي شود. وظيفه اين مخزن علاوه بر يكنواخت سازي جريان و
جلوگيري ازتلاطم بيش از حد اين است كه به ما اين امكان را مي‌دهد تا اولاً از
بكارگيري يك پمپ قوي به جاي P-5001 جلوگيري شود و ثانياً از قرارگرفتن به صورت سري
جلوگيري شود. در اين مخزن يك كنترل كننده سطح Level
indicator) controllev ( LIC- 1101
قرار دارد وقتي ارتفاع به مقدار لازم رسيد دريچه خروجي را باز مي كند
همچنين در اين Vessel دو شاخه عبوري Steam وجود دارد كه روغن در
مجاورت لوله‌هاي بخار مافوق گرم تا 95
درجه گرم مي‌شود. تا حركت آن درمسير راحتتر انجام شود خوراك خروجي از V-1115 توسط پمپ lll2 كه آن نيز يك gear pump است به مبدل آب گرم E- ll01 Exchanger مي رود
قبل از رسيدن خوراك به مبدل جريان توسط يك شير كنترل تنظيم مي شود (FRC 1101) اگر جريان ورودي به پمپ كاهش يابد شير كنترل باز شده مقداري از
جريان خروجي پمپ به قبل از پمپ باز مي‌گردد
از آنجا كه اين پمپها براي مواد با ويسكوزيته بالا طراحي شده اند و يكطرفه مي‌باشند
بايد دقت كرد كه حتماً خروجي پمپ باز باشد. همچنين خود پمپ توسط بخار 60 پوندي گرم
مي شود تا از ماسيدگي روغن كه در اين لحظه
داراي واكس- آسفالت و مواد آروماتيك است و به راحتي ماسيده مي‌شود جلوگيري كند.
فشار در اين پمپ تا حدود (160-180) پوند بالا مي‌رود. دليل گرم كردن اوليه ما
اولاً هوازدايي و ثانياً راحتتر شدن كار پمپ بود. سپس از E-ll01 شروع بر سردكردن خوراك مي‌كنيم ابتدا در E-ll01 به وسيله آب گرم 60o دماي
آن را تقريباً تا 75 درجه پايين مي‌آوريم. علت استفاده از آب گرم اين است كه
سردكردن ناگهاني روغن باعث بوجود آمدن واكس جامد و همچنين ماسيدگي آسفالت و روغن
درمبدل مي‌شود در نتيجه بايد به آرامي خوراك را سرد كنيم.
از
طرفي چنانچه درمبدل E-ll01 آن را
خنك نكنيم به محض ورد پروپان در دماي بالا آسفالت جدا شده به مسير مي‌چسبد و باعث
مسدود شدن آن مي شود.
پس
از عبور خوراك از E-ll01 به
مقصود پايين آمدن ويسكوزيته و راحتي كار جداسازي يك شاخه پرويان به نسبت يك به يك
به خوراك مي‌زنيم از آنجا كه دما براي ورود به مخزن جدا ساز V-ll01 (extractor) هنوز
بالا است نخست آن را وارد مبدل كرده و سپس وارد extractor مي‌كنيم. extractor داراي
26 سيني بصورت ناواداني مي‌باشد و شماره سيني‌ها از بالا به پايين است خوراك به
سيني 9 و 13 و پروپان به سيني 21 و 26 كه در انتها قرار دارد وارد مي شوند حلال
پروپان ثانويه ورودي به extractor كه
وارد سيني هاي 24 و 26 مي شود حلال با نسبت يك به خوراك است. حلال بخار شده به سمت
بالا و خوراك به سمت پايين حركت مي‌كنند حلال ذرات روغن را در خود حل كرده به بالا
مي برد، آسفالت جدا شده از روغن كه در پروپان كم تر مي‌شود و سنگين است به پايين
اكستراكتور آمده از آنجا خارج مي شود. روغن خروجي نيز از بالا خارج مي‌شود %70
حلال ما از بالا با روغن و %30 حلال همراه آسفالت از پايين خارج مي‌شود.
در
داخل extractor4 مسير 3 شاخه‌اي بخار مافوق گرم كنترل دماي
بالا و پايين extractor وجود دارد تا شيب حرارتي موجود در اين وسل (Vessel) را حفظ كند دماي بالاي extractor تقريباً 70oC دماي پايين آن تقريباً 
است علت اصلي جدا شدن
روغن از آسفالت همين شيب حرارتي و استفاده از دماي جوش محلول پروپان و روغن است.
همچنين
در بالاي (اكستراكتور) شير اطمينان قرار
دارد كه چنانچه فشار از 32 باربالاتر رود شير اطمينان باز مي شود تا فشار
كاهش يابد هدف ما نگه داشتن فشار در حدود تقريباً 30 بار است.
عمل
بازيافت حلال بوسيله گرم كردن محلول و سپس پايين آوردن فشار جزئي بخار با
استفاده بخار آب و پايين آوردن فشار سيستم انجام مي‌گيرد.
جدا سازي پروپان از آسفالت
آسفالت
همراه پروپان از پايين (V-1101) extractor tower بوسيله
پمپ P1111 بعد از عبور از شير كنترل FRC-
ll03 كه مقدار جريان مايع خروجي از ته اكستركتور
را كنترل مي‌كند وارد كوره 1101 مي شود. وظيفه control valve قرار گرفته در انتهاي اكستراكتور (FRC-1103) اين است كه level آسفالت
ته extractor را كنترل كند. و چنانچه جريان كم شود ازبعد
از پمپ P-llll مقداري جريان را به پايين extractor برگرداند دماي آسفالت و پروپان در كوره به o260 مي‌رسد در پمپ p-llll فشار
تا 200 GPM بالا رفته بود. در كوره يك TC (كنترل كننده دما) وجود دارد كه چنانچه دما پايين بيايد فرمان مي
دهد كه گاز بيشتري وارد كوره براي سوختن شود آسفالت در ديواره كوره جريان پيدا
كرده و در تماس مستقيم با شعله در جريان نيست آسفالت بعد از خروج وارد و V-1107 با نام مي‌شود
. در گذشته ماده‌اي به نام آنتي فوم به مسير بعد از كوره اضافه مي شده كه پف و موم
آسفالت را بگيرد اما از آنجا كه ما امروزه نمي‌توانيم اين ماده را در كشور توليد
كنيم لذا آسفالت از كناره V-ll07 به
درون آن سرازير مي شود و در اينجا فوم آن گرفته شده و گازها از بالاي فلش درام و آسفالت
همراه با مقداري حلال از پايين آن خارج مي شوند.
بخارهاي بلند شده از flash dram در يك مبدل E-ll0 8 با آب
سرد تبادل حرارت مي‌دهد و condence مي‌شود.
اين عمل باعث ايجاد يك فشار منفي در بالاي flashdrum مي‌گردد. كه اين مكش وظيفه تداوم جابجايي
بخارات پروپان در مسير را دارد. پروپان با كمي آسفالت (بسيار جزئي) وارد بوت
آسفالت محزن V-lll7 مربوط
پروپان مي‌شود كه بعداً توضيح آن
داده خواهد شد. آسفالت خروجي از پايين flash
drum پس از عبور از LIC 1108كه
وظيفه كنترل Level آسفالت در flash drum را دارد از بالا وارد V-ll03 به نام
مي‌شود.
از پايين اين برج بخار خشك وارد شده آسفالت به سمت پايين و بخار به سمت بالا حركت
مي‌كند دما در Stripper
تقريباً همان 260 درجه است بخار ذرات پروپان را كه هنوز با آسفالت است در
خود حل كرده و از بالاي Asphat
Stripper خارج مي شود. بخار V-ll0 3 بعد از
خروج با بخار V-l102 يكي شده وارد V-ll0 4 مي شود كه توضيح V-ll02 و V-ll0 4 بعداً
داده خواهد شد. آسفالت خشك نيز از پايين خارج شده به مخازن براي بسته بندي مي‌رود.